فدرالية عصر الأناركية

نقد نظریه مارکس عن الدوله

Criticism of Marx's theory of the state by Bakunin

Text Size

نقد نظریه مارکس عن الدوله

میخائیل باکونین

ترجمه : حسنی کباش

 

لا یوجد أی طریق یقود من المیتافیزیقیه إلى الوقائع الحقیقیه للحیاه . هناک هاویه واحده تفرق النظریه عن الواقع . و من المستحیل أن تتجاوز هذه الهاویه بواسطه ما أسماه هیغیل (( القفزه النوعیه )) من عالم الفکر إلى عالم الطبیعه و الحیاه الواقعیه .

الطریق الذی یقود من الواقع المعین إلى النظریه و بالعکس هو الأسلوب العلمی و یعتبر الطریق الواقعی . فی العالم الواقعی هناک الحرکه الاجتماعیه نحو أشکال تنظیمیه التی ستعکس بدورها صوره الحیاه نفسها بکل جوانبها و تعقیداتها فی أکبر مکان ممکن .

هکذا هو طریق البشر نحو الحریه الکامله التی ستکون حقا للجمیع , طریق الثوره الاجتماعیه الأنارکیه التی ستنشأ من البشر أنفسهم الذی سیشکلون قوه تقضی على کل العقبات . فیما بعد ستخرج بشکل عفوی الأشکال الخلاقه للحیاه الاجتماعیه من قاعده الروح الشعبی . طریق الساده المیتافیزیقیین یختلف تماما . میتافیزیقیون هو تعبیر نستخدمه عن أنصار هیغیل و عن الوضعیین و عن کل أولائک الذین یعبدون العلم کإله , کل أولائک الذین یمجدون بروکروستی , الذین بوسیله أو بأخرى صنعوا معیار لمجتمع مثالی مؤلف من سجن دیق یریدون دفع کل الأجیال القادمه نحوه , کل أولائک الذین بدل أن ینظروا إلى العلم کجزء من الأحداث الأساسیه للحیاه الطبیعیه و الاجتماعیه یصرون على أن الحیاه کلها تتوقف عند نظریاتهم العلمیه التجریبیه الإجباریه . المیتافیزیقیون و الوضعیون هم أولائک الذین یحاولون فرض قوانینهم الاستبدادیه على الحیاه باسم العلم , و هم شاؤوا أو أبوا عباره عن رجعیین .

هذا أمر یتسهل قبوله .

العلم بالمعنه الحقیقی للکلمه هو الآن بید أقلیه غیر مهمه . على سبیل المثال عندنا فی روسیا کم عدد العلماء المهنیین من أصل السکان الذی یصل تعدادهم إلى ۸ ملایین نسمه ؟ ربما ألف یعلمون بقطاعات علمیه ولکن لیس أکثر من مئات قلیله یمکن أن یعتبروا علماء جدیین . فإن کان العلم هو من یجب أن یملی القوانین فأغلبیه الملایین ستحکم من قبل مئه أو مئتان من المختصین . و فی الواقع سیکون الحکام أقل من هذا بکثیر فکل الفروع العلمیه لا تعنى بإداره المجتمع . هذا سیکون واجب علماء الاجتماع – علم العلوم – و عالم اجتماع حقیقی علیه أن یکون على اتطلاع بکل العلوم الأخرى . کم من هؤلاء الناس یوجد فی روسیا أو فی کل أوروبا ؟ عشرین أو ثلاثین ؟ وهل سیحکم هؤلاء العشرین أو الثلاثین العالم ؟ هل یستطیع أحد أن یتصور شیء أکثر لا منطقیه و استبداد أفظع من هذا ؟

شیء أکید بأن هؤلاء العشرین أو الثلاثین سیتقاتلون فیما بینهم و إن اتفقوا على خط سیاسی ما فسیتحمل نتائجه الجنس البشری أهم مساوئ الشبه مختص هو توجهه نحو تقویه معرفته للتقلیل من أهمیه معرفه کل شخص آخر . أعطه سلطه الرقابه و سیصبح طاغیه ساحق . ألیس من العار أن تکون البشریه عبید عند اختصاصیین معیاریین ! أعطوهم السلطه المطلقه لرونهم یستخدمون الکائنات البشریه لتجاربهم کما یستخدم العلم الیوم الأرانب و الکلاب .

یجب أن نحترم العلماء لعطآتهم و إنجازاتهم , و لکن لمنع فساد مستواهم الفکری و الأخلاقی یجب ألا یمنحوا حقوق و امتیازات خاصه تختلف عن تلک التی یمتلکها أی شخص – على سبیل المثال حریه التعبیر عن المعتقدات و الفکر و المعرفه – لا یجب أن یعطى لا لهؤلاء و لا لأی مجموعه اختصاصیه غیرهم لیتسلطوا على غیرهم . و أولائک الذین أعطوا السلطه لا جدال بأنهم سیصبحون الظالمین و المستغلین فی المجتمع .

إلا أنهم قد قالوا لنا کلاما آخر (( العلم لن یکون مدى الحیاه ملک للقلیلین سیأتی زمن و یصبح حقا للجمیع )) زمن کهذا بعید جدا و حتى یتحقق یجب أن تحدث اضطرابات اجتماعیه کثیره و لکن و حتى لو وصلنا إلى هذا الزمن من سیثق بوضع قدره بید قدیسی العلم .

أعتقد بأن من یؤمن بأنه بعد الثوره الاجتماعیه سنصبح جمیعا مثقفین هو مخطئ . حینها کما هو الآن العلم سیبقى أحد القطاعات الاختصاصیه إلا أنها ستکون حق للجمیع و لیس لقله من أعضاء الطبقه السائده . بإلغاء الطبقه العلم سیصبح حق لکل أولائک الذین یملکون القدره و الإراده لطلبه , و لکن لیس على حساب العمل العضلی الذی سیکون إجباری للجمیع.

فی متاح الجمیع سیکون هناک تعلیم علمی عام و خصوصا تعلیم الطریق العلمی , تعوید التفکیر الصحیح , و قدره أن یقوم أحدهم بأشیاء صحیحه بنسب أقل أو أکثر . و لکن موسوعات فکریه و علماء اجتماعیین متقدمین سیکونون قلیلین جدا . سیکون من المؤسف للجنس البشری أن یکون التفکیر النظری هو البئر الوحید الذی یقود المجتمع , إن کان العلم وحده هو الذی یدیر المجتمع . الحیاه ستطفأ و البشریه ستتحول لقطیع عبودی صامت . سیاده العلم على الحیاه لا یمکن أن یکون له نتیجه إلا وحشیه الجنس البشری .

نحن الأنارکیست الثوریین نؤید التعلیم لکل الشعب , و الحریه , و أکبر مجال تمدید للحیاه الاجتماعیه . إلا أننا أعداء للدوله و کل شکل من أشکال سیطره الدوله . بعکس المیتافیزیقیین و الوضعیین و أولائک الذین یعبدون العلم ,نعلن بأن الحیاه الاجتماعیه و الطبیعه یسبقون النظریه التی هی عباره عن حدث فی الحیاه إلا أنها لیست مؤسسها . خارج العمق الذی لا ینضب للمجتمع تحدث مجموعه مستمره من التطورات و لکن لیس فقط عن طریق التفکیر . النظریه تولد دائما من الحیاه , و لکن أبدا لا تشکلها , کلافتات الطرقات التی قد تدلک على الطریق و الخطوات المختلفه للخیارات الوحیده و المستقله للحیاه .

على هذا الأساس نحن لا نطمح لإرغام نفسنا أو غیرنا على شکل من أشکال التنظیم الاجتماعی مأخوذه من کتب أو موضوعه من قبلنا . نؤمن بأن البشر یملکون داخلهم و داخل غرائزهم ( التی تتطور أکثرأو أقل من خلال المسیره البشریه ) فی حاجاتهم الیومیه و فی طموحاتهم التی یشعرون و التی لا یشعرون بها کل مزایه التنظیم الاجتماعی المستقبلی . نبحث عن هذا الشیء المثالی داخل البشر نفسهم . کل سلطه دوله و کل حکومه من طبیعتها تقرر من دون و من فوق الشعب و ترغم الناس دون جدل على الخضوع لتنظیم و أهداف غریبه و خارجه عن طموحات البشر . نعلن بأننا ضد کل حکومه و کل سلطه دوله و کل تنظیم حکومی بشکل عام . نعتقد بأن البشر یمکن أن یکونوا أحرار فقط حین ینظمون من القاعده إلى الأعلى فی اتحادات مستقله و حره دون الأبویه الحکومیه و لکن لیس بدون تأثیر التشکیلات الفردیه و الحزبیه .

أفکار کهذه نملک کثوار اجتماعیون و لذلک ندعى أناکیست . لا نحتج لهذا الاسم و لکن لأننا أعداء کل سلطه حکومیه لأننا نعلم بأن سلطه کهذه تفسد من یرتدیها و أولائک الذین یجبرون على الخضوع لها . فنتیجه لآثارها الضاره الفئه الأولى یتحولون لمستمیتین و طموحین طغاه و مستغلین للمجتمع من أجل مصالحهم الطبقیه و الشخصیه أما الأخرین فیصبحون عبید .

کل المثالیون و المیتاقیزیقیون و الوضعیون أولائک الذین یؤیدون سلطه العلم على الحیاه و الثوار العقادیون یؤیدون جمیعا فکره الدوله و سلطتها بشکل متشدد لأنهم یرون فیها نظامهم و أملهم الوحید لإنقاذ المجتمع . شیء منطقی جدا إذا کانوا معتمدین على الاقتراح الأساسی ( الذی نعتبره کاذب ) أن الفکره تسبق الحیاه و أن النظریه توجد قبل الخبره الاجتماعیه و أن علم الاجتماع یشکل بدایه کل الانتفاضات الشعبیه و إعاده الهیکله یصلون إلى نتیجه حتمیه تقول لأن الفکر , النظریه و العلم موجودون بأیادی قله من الناس على الأقل فی هذه الأیام فهؤلاءالقله هم من سیقود الحیاه الاجتماعیه و لن یکونوا فقط الرواد بل قاده کل الحرکات الشعبیه . و فورا بعد الثوره التنظیم الاجتماعی الجدید لن ینظم من قبل الرابط الحر الموجود بین التنظیمات و الاتحادات الشعبیه المحلیه و غیر المحلیه من الأسفل إلى الأعلى کما هو مطلب و غریزه البشر , و لکن فقط عن طریق دیکتاتوریه القله المتعلمه التی تعتبر ممثل الإراده الشعبیه .

طریقه التمثیل الکاذب الحکومی تستخدم لتغطیه سیاده الشعب من قبل إلیت ممیز , أقلیه منتخبه من جموع شعبیه مخدوعه لا تعرف لمن و لماذا انتخبت . باستخدام هذه التقنیه و التعبیر التجریدی لها الذی یعتقد بشکل کاذب بأنها تمثل الإراده الشعبیه و التی الناس الحقیقیون لا یعلمون شیئا عنها , یبنون نظریه الدوله کما یبنون نظریه الدیکتاتوریه الثوریه.

الفرق بین الدیکتاتوریه الثوریه و الدوله معدوم فالاثنان یمثلون نفس القاعده ألا و هی حکم الأقلیه على الأکثریه باسم الغباء المزعوم للفریق الثانی و الذکاء المزعوم للفریق الأول یبقى الفریقان فریقان رجعیان حیث أن الفریقان یعملا على حفظ و إدامه الحقوق السیاسیه و الاقتصادیه للأقلیه السائده و العبودیه السیاسیه و الاقتصادیه للجماهیر الشعبیه .

هذا الآن یظهر بشکل واضح فالدیکتاتوریون الثوریون إلى قلب القوه الحالیه و الهیکل الاجتماعی لیبنوا على أطلالها دیکتاتوریتهم لم و لن یکونوا أعداء للحکومه بل على العکس هم دائما المروج المستمیت لفکره الحکومه . هم أعداء للحکومات الحالیه لأنهم یریدون أن یستبدلوها . هم ضد الهیکل الحکومی الحالی لأنها تمنع نشوء دیکتاتوریتهم . إلا أنهم و بنفس الوقت أکثر الأصدقاء التزاما بسلطه الدوله لأنه فی حال دمرت الثوره هذه السلطه محرره بشکل الجموع بشکل حقیقی ستمنع هذه الأقلیه الثوریه الکاذبه من أی أمل بالإساءه للجموع التی أرادوا تحویلهم لورثه سیاساتهم الحکومیه . لقد عبرنا مرارا وتکرارا عن نفورنا من نظریات مارکس و لاسال الذین یعتمدون على العمال بهدف تأسیس الدوله الشعبیه , التی و اعتمادا على تحلیلاتهم لیست إلا البدیل البرولیتاری فی مکان السلطه الحکومیه .

و لکن فلیسمح لنا بالسؤال : إن کانت البرولیتاریا هی الطبقه السائده فعلى من ستحکم ؟ باختصار ستحافظ على وجود برولیتاری آخر یکون خاضعا لهذه السلطه الجدیده لهذه الدوله الجدیده . على سبیل المثال القرویون الذین لا یحظون باحترام المارکسیین باعتبارهم یمثلون مستوى ثقافی أدنى سیحکمون غالبا من العمال الصناعیین بالمدن . أو إن کان یجب أن ننظر إلى هذه المشکله من وجهه نظر قومیه فالسلافیین سیصبحون فی نفس موقع الرضوخ للبرولیتاریین الألمان المنتصرین حیث یرضخ الآن هذا الأخیر للطبقه البورجوازیه الألمانیه .

طالما الدوله الموجوده فسیاده طبقه على طبقه ستبقى موجوده و النتیجه ستکون العبودیه . فدوله دون عبودیه هو أمر خیالی لذلک نحن ضد کل دوله .

ماذا یعنی بأن طبقه البرولیتاریا ستصبح الطبقه السائده ؟ هل من المعقول أن تکون البرولیتاریا بأجمعها على رأس الحکومه ؟ یوجد تقریبا ۴ ملایین ألمانی . هل من الممکن أن یکون الأربع ملایین هؤلاء أعضاء بالحکومه ؟ فی هذه الحاله لا یوجد لا دوله و لا حکومه فإن کان هناک دوله سیکون هناک من یحکم و من هو عبد .

النظریه المارکسیه تحل بشکل بسیط هذه المعضله . فبقولهم حکم شعبی یقصدون حکم قله ممثله منتخبه من قبل الشعب . الحق الشعبی لانتخاب الممثلین الشعبین فی الحکومه و الکلمه الأخیره للمارکسیین و للدیمقراطیین . و هو عباره عن کذبه تختفی خلفها الأقلیه السائده , کذبه یزداد خطرها بادعائها تمثیل الإراده الشعبیه .

و فی النهایه و من أی جهه نرید أن ندرس هذه الکذبه سنرى بأنها تؤدی لأن تحکم الجموع الشعبیه من قبل أقلیه ممیزه . المارکسیون یقولون بأن هذه الأقلیه ستکون من العمال . نعم قد تکون هذه الأقلیه مؤلفه من عمال سابقین یتوقفون عن کونهم عمال ما أن یصلوا إلى سده الحکم و سینظرون إلى جموع العمال البسطاء من موقع سلطتهم الحکومیه , لن یمثلوا الشعب بعد بل سیمثلون أنفسهم فقط و مطالبهم لممارسه السلطه على الشعب . أولائک الذین یرفضون هذا لا یعرفون إلا القلیل عن الطبیعه البشریه .

المارکسیون یقولون بأن هؤلاء الممثلون المنتخبون سیکونون اشتراکیون مثقفون و ملتزمون . التعابیر المشابهه (( لمثقفین اشتراکیین )) و (( اشتراکیه علمیه )) و …. إلخ الموجوده بشکل کبیر فی کتابات أنصار لاسال و مارکس تدل على أن الدوله الشعبیه الکاذبه لیست إلا استبداد رقابی للسکان من قبل فئه قلیله من العلماء الکاذبین . و الناس الغیر مثقفین سیتحولون إلى قطیع منضبط . یا لها من حریه حقیقیه !

المارکسیون یعلمون جیدا عن هذا التناقض و یعترفون بأن حکومه علماء ستکون دیکتاتوریه مهما کان شکلها الدیمقراطی . إلا أنهم یتواسون بأن هذه السیاده ستکون لفتره وجیزه . یقولون بأن هدفهم الوحید و تثقیف الشعب و رفع مستواه الاقتصادی و السیاسی لدرجه دوله من هذا الشکل تصبح غیر مهمه و الدوله تخصر حینها دورها القمعی ستتحول إلى تنظیم حر للمصالح الاقتصادیه و الکمونات .

یوجد تناقض مهم فی هذه النظریه . فإن کانت دولتهم حقا دوله شعبیه لماذا یریدون إلغاءها ؟ و إن کانت الدوله ضروریه لتحریر العمال إذا العمال الذین یعیشون بهذه الدوله لم یتحرروا بعد . لماذا إذا تدعى هذه الدوله بالشعبیه ؟ بحربنا ضد هؤلاء دفعناهم للاعتراف بأن الحریه أو الأنارکیه التی هی عباره عن تحریر الجموع الشعبیه و تنظیمها من الأسفل للأعلى هو الهدف النهائی و للتطور الاجتماعی و أن أی دوله دون أن نستثنی دولتهم الشعبیه هو عباره عن تزاوج یتألف من الاستبداد من جهه و العبودیه من جهه أخرى . یقولون بأن دیکتاتوریه کهذه هی انتقال مرحلی نحو الحریه المطلقه للبشر و بأن الأنارکیه و الحریه هم الهدف , إلا أن الدوله و دیکتاتوریتها هی وسیله , و هکذا حتى تتحرر الجموع الشعبیه نحتاج أولا إلا الاستعباد ! حربنا مع هؤلاء یتوقف عند هذا التناقض . المارکسیون یصرون على أنه فقط عن طریق دیکتاتوریه ( طبعا دیکتاتوریتهم ) یمکن أن یتحرر الشعب . و نحن نرد علیهم بأن أی دیکتاتوریه لا تهدف إلا للمحافظه على ذاتها و بأنها ستولد استبداد الناس و العبودیه . الحریه یمکن أن تولدد فقط من الحریه و من انتفاضه جماعیه شعبیه و تنظیم إرادی للناس من القاعده إلى الأعلى .

إن نظریه الاشتراکیین المضادین للدوله أو الأنارکسیت تقودهم حتما للصراع مع کل أشکال الدوله و مع کل خطوط السیاسات البورجوازیه و لا تختار طریق إلا الثوره الاجتماعیه . النظریه المواجه الشیوعیه السلطویه و حکم العلماء تجذب و تسبب ارتباک لأنصارها و تحت حجه التکتیک السیاسی تقوم دائما بتعاملات مع الحکومه و الأحزاب البورجوازیه و تسیر بشکل فادح بطریق الرجعیه .

النقطه التأسیسیه لهذا البرنامج هو أن الدوله وحدها تستطیع تحریر البرولیتاری ( الکاذب ) . لکی یتحقق ذلک یجب أن تهتم الدوله بتحریر البرولیتاری من الرأسمالیه . هل المعقول أن تملک الدوله إراده کهذه ؟ لیتحقق ذلک یجب أن تصبح الدوله بید البرولیتاری عن طریق ثوره عن طریق عمل بطولی . و لکن ما أن یستحوذ البرولیتاری على الدوله یجب بشکل مباشر أن یلغی هذا السجن الأبدی للبشر . و لکن اعتمادا على مارکس فالبشر لیس علیهم فقط بعدم إلغاء الدوله بل على العکس علیهم تقویتها على مدها و أن یترکوا المجال متاح للمحسنین الأوصیاء المعلمین قاده الحزب الشیوعی , یعنی بالنسبه للسید مارکس و أصدقاؤه سیحررون الشعب بطریقتهم الخاصه , و سیحصرون السلطه بین أیدیهم القویه , لأن الشعب الغیر متعلم یحتاج إلى وصایه قویه , کما سینشؤون بنک حکومی , الذی سیتحکم بکل التجاره , الصناعه , الزراعه و حتى العلم . و الجموع ستفصل إلى معسکرین , الزراعیین و الصناعیین , و سیکونون تحت الإداره المباشره لسلطه الدوله , التی ستتکون من طبقه العلماء السیاسیین الممیزه الجدیده .

 

 

http://anarchisminarabic.blogspot.com/2012/01/blog-post_2777.html?m=1

 

 

 

 

آدرس و اسامی صفحات مرتبط با فدراسیون عصر آنارشیسم

Federation of Anarchism Era Social Media Pages



۱- آدرس تماس با ما 
asranarshism@protonmail.com
info@asranarshism.com
۲- عصر آنارشیسم در اینستاگرام
۳- عصر آنارشیسم در تلگرام
۴- عصر آنارشیسم در توئیتر
۵ – فیسبوک عصر آنارشیسم
۶ – فیسبوک بلوک سیاه ایران
۷ – فیسبوک آنارشیستهای همراه روژاوا و باکورAnarchists in solidarity with the Rojava
۸ – فیسبوک دفاع از زندانیان و اعدامیان غیر سیاسی
۹ – فیسبوک کارگران آنارشیست ایران
۱۰- فیسبوک کتابخانه آنارشیستی
۱۱ – فیسبوک آنارشیستهای همراه بلوچستان
۱۲ – فیسبوک هنرمندان آنارشیست
۱۳ – فیسبوک دانشجویان آنارشیست
۱۴ – فیسبوک شاهین شهر پلیتیک
۱۵ – فیسبوک آنتی فاشیست
۱۶- تلگرام آنارشیستهای اصفهان و شاهین شهر
۱۷ – اینستاگرام آنارشیستهای اصفهان و شاهین شهر
۱۸- تلگرام آنارشیستهای شیراز
۱۹ – تلگرام ” جوانان آنارشیست ”
۲۰ - تلگرام آنارشیستهای تهران
۲۱ – اینستاگرام جوانان آنارشیست
۲۲ – گروه تلگرام اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۳ –  توییتر اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران - The Anarchists Union of Afghanistan and Iran
۲۴ – فیسبوک اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۵ – اینستاگرام اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۶ – کانال تلگرام خودسازماندهی مطالب گروه اتحاديه آنارشیست‌های افغانستان و ايران
۲۷ – گروه تلگرام خودساماندهی مطالب گروه اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۸– اینستاگرام آنارشیستهای بوکان - ئانارکیستە کانی بۆکان
۲۹- کانال تلگرام کتابخانه شورشی
۳۰- کانال تلگرام ریتم آنارشی
۳۱- تلگرام آنارشیستهای اراک
۳۲- تلگرام قیام مردمی
۳۳- ماستودون عصرآنارشیسم
۳۴- فیسبوک آنارشیست‌های مزار شریف
۳۵- فیسبوک آنارشیست‌های کابل
 

Explore More