مُصاحبه فدراسیون عصر آنارشیسم با مُبارزان آنارشیست در روژئاوا

The Federation of Anarchism Era’s Interview with the Tekoşina Anarchist in Rojava

مُصاحبه فدراسیون عصر آنارشیسم با مُبارزان آنارشیست در روژئاوا
Text Size

با درود به رفقای تیکوشینا آنارشیست؛

Tekoşîna Anarşist

ما به عنوان خودسازماندهی های فردی و جمعی در درون فدراسیون عصرآنارشیسم در جغرافیای افغانستان و ایران، خرسندیم که این مصاحبه را در قالب پرسش و پاسخ برای شما ارسال کنیم.  امید این است که انتشار این مصاحبه درک بهتری از ایده های شما و بینشی از یک دهه مبارزات آنارشیستی در روژاوا، کوردستان به مخاطبان ما ارائه دهد.

  1. لطفا تاریخچه تشکیلات تیکوشینا انارشیست و انواع فعالیت هایی که در آن انجام می دهید را با ما به اشتراک بگذارید.

تیکوشینا آنارشیست یک سازمان آنارشیستی است که از سال ۲۰۱۷ در روژاوا تشکیل شده و در حال مبارزه است.  ما در کنارهم جمع شده ایم تا به پرسش ها و امیدهایی که بسیاری از ما را برای حمایت و دفاع از این انقلاب به اینجا آورده اند پاسخ دهیم.  این ما را وادار کرد تا در مورد پویایی و تاریخ خود بیآندیشیم ، نه فقط به عنوان یک فرد یا سازمان، بلکه به عنوان یک جنبش.  گرد هم آمدن از مکان‌های مختلف ونحله های مختلف آنارشیستی چالش‌هایی را برای ما ایجاد کرد، اما فرصت‌هایی را برای توسعه دادن یک تحلیل‌ جامع‌ترو دیدگاه‌های متنوع تر بازکرد.  این برای ما امکانی فراهم کرد تا در مورد نقاط قوت وکاستی‌ جنبش‌هایی که از آن تاثیر گرفته ایم بیشتر تحلیل کنیم، وهمچنین به راه‌های بهبود فکر کنیم.

اینجا ما در کنار جنبش آزادیبخش کورد مبارزه می کنیم و این یکی از عناصراصلی الهام بخش برای ما بوده است.  ما همچنین با سایر سازمان های انقلابی که برای دفاع از این انقلاب آمده اند و همچنین سازماندهی های محلی دراین جامعه انقلابی کار می کنیم.  بسیاری از رفقای عرب سوری از مناطق مختلف سوریه، همچنین ارامنه ، آشوری ها، ترکمن ها و بسیاری دیگر در حال حاضر با اداره خودگردان همکاری می کنند، جوامع خود را سازماندهی می کنند و این سیستم رنگارنگ کنفدرال را ایجاد کرده اند.   همه اینها زمینه منحصر به فردی را ایجاد می کند که از آنجا می توانیم تجربیات را جمع آوری کنیم و درس های مهمی را بیاموزیم، همچنین ما در کارهای ترجمه واشتراک گذاری  با سایر گروه ها و سازمان های آنارشیستی فعالیت داریم .

در بیش از ۷ سالی که اینجا هستیم، خیلی چیزها تغییر کرده و ما هم مجبور شدیم فعالیت های خود را با شرایط تطبیق دهیم.  سال های اول تشکیلات ما بیشتر بر جنگ با داعش متمرکز بود و حضور ما در میدان جنگ برای دفاع از انقلاب در اولویت بود. همچنان در حال مقابله با بمبارانهای ترکیه در عفرین و سرکانی و حملات مداوم ارتش ترکیه و نیروهای نیابتی آنها بودیم.  هر چه زمان می گذرد، ما بیشتر درحقیقت بومی ریشه می گیریم در آن ادغام می شویم و این به ما امکان می دهد که بینش بهتری از معنای ایجاد انقلاب داشته باشیم.  این به ما بازتاب‌های مهمی را در مورد چگونگی ایجاد جنبش‌های انقلابی در سرزمین خود می دهد، ارزیابی اینکه جنبش‌های ما چه کارهای درستی انجام می‌دهند و اینکه باید تلاش‌های خود را در چه جهتی معطوف کنیم.  در سال‌های گذشته، بر روی اسناد و مطالبی کار کرده‌ایم که حاصل مطالعات ما در مورد انقلاب‌ها و جنبش‌های مختلف آنارشیستی است، با این هدف که بحث جامع تری در مورد وضعیت جنبش آنارشیستی امروز ایجاد کنیم. ما امیدواریم که بتوانیم به زودی به کار روی آن ادامه دهیم، اما در حال حاضر به دلیل وقایع جاری در سوریه مجبور شدیم این فعالیت های خود را متوقف کنیم. احتمالاً شما در مورد آن می دانید، اما سرانجام رژیم سقوط کرد و اسد از بین رفت. ما چند بیانیه در این باره نوشته ایم و در حال نوشتن به روز رسانی در مورد وضعیت میدانی هستیم.

2. آیا شما از ابتدا با مانیفست و نقشه راهی که در شمال و شرق سوریه به اجرا درآمد آشنایی داشته اید؟ چگونه این شناخت را بدست آورده اید؟

ایده های عبدالله اوجالان و “مانیفست تمدن دموکراتیک” برای برخی از ما قبل از آمدن به اینجا شناخته شده بود.  بسیاری از این ایده‌ها شباهت‌های زیادی با پیشنهاد موری بوکچین در مورد شهرداری‌ آزادی‌خواه دارند، که با آنچه او به‌عنوان بوم‌شناسی اجتماعی تعریف کرد، مرتبط است.  کتاب «اکولوژی آزادی» تأثیر بسیار واضحی در فلسفه اوجالان دارد و حتی قبل از فوت بوکچین نامه‌هایی رد و بدل کردند. اما با مقاومت کوبانی در برابر داعش بود که مبارزه مردم کورد توجه بین المللی را به خود جلب کرد.  پس از آن، بسیاری از انترناسیونالیست ها شروع به آمدن به اینجا کردند.  گردان آزادی اینترناسیونال (IFB) در پاسخ به آن ؟؟ با الهام از گردانهای اینترناسیونال در انقلاب 1936 اسپانیا تشکیل شد. بسیاری از آنارشیست ها در صفوف این گردانها جنگیدند، درکنار دیگر گروه ها و تشکل ها، ارتباطات بین المللی و شبکه های همبستگی را ایجاد کردند. سریعا این واژه در میان حلقه های آنارشیستی پخش شد و ما همزمان در تمام جهان به سازماندهی کمیته های همبستگی با انقلاب روژاوا پرداختیم .

بسیاری از آنارشیست ها راه کسانی را که به اینجا سفر کرده بودند دنبال کردند و بسیاری دیگر به کمیته های همبستگی و ابتکارات برای حمایت از انقلاب از خارج پیوستند.  کتاب‌های اوجالان به زبان‌های دیگر نیز شروع به انتشار کردند و در دسترس غیر کردها و غیرترک‌زبان‌ها نیز قرار گرفتند.  مقالات و بیانیه‌هایی برای وب‌سایت‌ها و مجلات آنارشیستی نوشته می‌شد، گفتگوها و بحث‌ها درباره روژاوا در نمایشگاه‌های کتاب آنارشیستی رایج شد، بسیاری از اتحادیه‌های آنارکو سندیکالیستی و حتی گروه‌های موسیقی پانک کمپین‌هایی را برای حمایت از روژاوا به راه انداختند.  کسانی که در منطقه بودند برای رفقای خود در خارج گزارش می فرستادند و فانوس جدیدی را برای انقلابیون بین المللی روشن کردند که اغلب با سنت های گذشته مانند چیاپاس وهمبستگی با فلسطینی ها مرتبط است.  در میان این خطوط می‌توانید بیشتر مسیرهای ما را بیابید، اما البته هر یک از ما شرح حالهای منحصر به فردی در مورد اینکه چگونه به اینجا رسیدیم داریم.

  1. تا چه اندازه مانیفست کنفدرالیسم دمکراتیک را با آلترناتیو آنارشیستی همسو و نزدیک ارزیابی می کنید، آیا این صرفا یک انقلاب ملی گرا است یا یک انقلاب طبقاتی و ضد سیستم سرمایه داری؟

ما سال ها در مورد این سؤال به طور عمیق بحث کرده ایم و به زودی انتظار میرود که مطالب سازمان یافته تری را در مورد آن منتشر کنیم.  اما به طور خلاصه، بله، با ارزش‌های آنارشیستی و ضد سرمایه‌داری همسو است، به همین دلیل است که ما اینجا هستیم.  این انقلابی است که برخاسته از یک مبارزه آزادی‌بخش ملی است، اما همچنین با استدلال‌هایی که آنارشیست‌ها بیش از یک قرن از آن حمایت کردند، از منطق دولت-ملت  فراتر می‌رود.  این درس‌ها و دیدگاه‌های ضداستعماری مهمی به همراه دارد که به‌ویژه آنارشیست‌های غربی باید در نظر بگیرند و در مورد آن تأمل کنند.  مدل کنفدرالیسم دموکراتیک ارائه شده توسط عبدالله اوجالان همسو با واقعیت مبارزه کوردها طراحی شده است، اما می تواند الهام بخش و طرحی برای بسیاری از جنبش های آزادی خواهانه دیگر باشد.  اجرای آن در روژاوا هنوز در حال انجام است، و تا به حال حاضر اقدامات چشمگیر بسیاری هم انجام شده است.  ۱۲ سال زمان کافی برای دستیابی به الگوی ضد پدرسالاری، ضد سرمایه داری و ضد دولتی  نیست.  انقلاب یک فرآیند است نه یک رویداد.  سرعت و گستردگی این دگرگونی ها مشروط به وضعیت جنگ و واقعیت حاضر است، و همچنین به روابط، اتحاد و موازنه نیروها با دیگر بازیگران منطقه نیز بستگی دارد.

مسئله طبقه که برای تئوری آنارشیستی و توسعه آن اساسی است، برای مردم استعمار شده در خاورمیانه معنای متفاوتی نسبت به طبقه کارگر اروپای قرن نوزدهم دارد.  علاوه بر این، مسئله چگونگی مواجه با پرسش طبقه در قرن بیست و یکم،  یک موضوع بحث‌برانگیز گسترده بین گرایش‌های آنارشیستی مختلف است.  برای علاقه مندان به این بحث، انتظارمی رود به زودی مطالب و ارزیابی هایی را منتشر کنیم که می تواند به روشن شدن دیدگاه ما در مورد آن کمک کند. همانطور که قبلاً گفتیم، این کار تئوریک چیزی است که حملات کنونی به سوریه ما را مجبور به توقف آن کرد، اما اگر وضعیت تثبیت شود، اولویت را به انجام رساندن آن خواهیم داد.  امیدواریم بحث‌های بعدی بتواند استدلال‌ها و دیدگاه‌های جدیدی را به همراه داشته باشد و انسجام بهتری در میان گرایش‌های انقلابی آنارشیستی ایجاد کند.

4. آیا هیچ حکومت منطقه ای و یا ائتلاف بین المللی برای حمایت ودفاع از مناطق شمال و شرق سوریه اقدامی انجام داده است؟ 

در حال حاضر دولت کاتالونیا مرتبط ترین نهادی است که به طور رسمی اداره خودمختار دموکراتیک شمال و شرق سوریه (DAANES) را به رسمیت شناخته است.  مشارکت هایی در سطح شهرداری با شهرهای مختلف ایتالیا و آلمان و همچنین هیئت های سیاسی از اسکاتلند، فرانسه، کشور باسک و بسیاری از جاهای دیگر صورت گرفته است.  اما بیشتر این مشارکت های نهادی در سطحی از همکاری و حمایت بشردوستانه و بین المللی باقی می مانند.  همچنین مکاتباتی با نیروهای انقلابی در میانمار و همچنین فراخوان‌های همبستگی از چیاپاس و سایر مناطق خودمختار صورت گرفته است، اما موردی که تأثیر گسترده بر روند منطقه ای داشته باشد وجود ندارد.  مرتبط‌ترین نمونه‌ای که می‌توانیم ذکر کنیم احتمالاً بیمارستان جدیدی است که در قامشلو ساخته شده است که توسط شهرداری بارسلونا و سایر سازمان‌ها و مؤسسات و همکاری‌های بین‌المللی تأمین شده است.

  1. با توجه به اینکه حملات هوایی ارتش فاشیستی حکومت ترکیه در طول چند سال اخیر بر مناطق شمال و شرق سوریه ادامه دار بوده و اکنون مزدوران وابسته به این حکومت در سوریه کنترل مناطق بیشتری را دراختیار دارند، دیدگاه شما در مورد وضعیت پیش روی کنفدرالیسم دموکراتیک در شمال و شرق سوریه چیست؟

پروژه انقلابی، مبارزه برای دفاع از تحولات اجتماعی که تاکنون به دست آمده، ادامه خواهد یافت.  دفاع از خود رکن اولیه این انقلاب است و مردم برای دفاع از انقلاب نه تنها در خط مقدم بلکه در عرصه های سیاسی و اجتماعی به شدت مبارزه خواهند کرد.  انقلاب روژاوا همیشه خود را بخشی از سوریه می‌دانست، نه برای یک استقلال رسمی، بلکه برای دموکراتیک کردن سوریه در یک سیستم فدرال.  نهادهای دیپلماتیک هم اکنون دراین راستا در حال مذاکره با دولت موقت هستند.  آنها فهرستی از ۱۰ بند را برای مذاکرات جاری منتشر کردند که درآن خواستار وحدت و خود مدیریتی سوریه، توقف تجاوزات نظامی و اشغالگری، حق بازگشت برای آوارگان، توزیع عادلانه ثروت و مشارکت بیشتر زنان در سیاست شدند.  در حال حاضر، تلاش‌های دیپلماتیک برای حضور در روند انتقالی در سوریه ادامه دارد.  دفاع نظامی در برابر اشغال ترکیه همچنان اولویت اصلی است و این دو حوزه به هم مرتبط هستند.  می دانیم که اغلب اوقات قدرت از لوله تفنگ نشأت می گیرد، اما زمانی که با سازمان یابی سیاسی ترکیب شود، دگرگونی های اجتماعی امکان پذیر می شوند.

همینطور نیاز به فعالیت نظامی بیشتر در برابر تجدید حیات داعش وجود دارد که از زمان فروپاشی رژیم به شدت حملات آنها نیز افزایش پیدا کرده است.  خلافت شکست خورد اما برخی از هسته ها هنوز در صحرای سوریه فعال هستند، اکنون بیش از ?  آنها به برخی از انبارهای مهمات ارتش رژیم سابق حمله کردند و در پی فرار سربازان رژیم آنها را غارت کردند.  گروه‌های اسلام‌گرای مورد حمایت ترکیه نیز به داعش انگیزه جدیدی برای حمله می‌دهند و از بی‌ثباتی سوریه و بسیج نیروهای دموکراتیک سوریه به خطوط مقدم برای گسترش فعالیت‌های خود استفاده می‌کنند.  سازمان‌های اطلاعاتی در حال حاضر توجه خود را به این تهدیدات متمرکز کرده‌اند.  هزاران نیروی داعش در حال حاضر در مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه نگهداری می‌شوند و رژیم ترکیه در گذشته تأسیسات امنیتی در نزدیک  زندان‌های داعش را بمباران کرده است تا امکان شورش‌ و تلاش‌ برای فرار آنها را تسهیل کند، حتی برخی از آنها موفق بوده‌اند.  این امر نه تنها برای سوریه و خاورمیانه بلکه برای کل جهان فاجعه بار خواهد بود.

حتی اگر بتوانیم از این سناریوهای فاجعه بار اجتناب کنیم، آینده انقلاب شاهد چالش های بزرگی خواهد بود.  با توجه به روابط نزدیک دولت انتقالی فعلی سوریه با ترکیه، پیش بردن هرگونه مذاکره ای را بسیار سخت تر می کند،  با شرایطی که گزینه های روی میز از بسیاری جهات تحقیرآمیز خواهند بود.  ترکیه ارتش مجهزی دارد که آماده حمله به سوریه است، این بدان معناست که سیستم خودگردان در مسیری حرکت می کند که گام های اشتباه می تواند به راحتی به نابودی آن منجر شود.  بنابراین این یک تقاطع بین هستی و نابودی است، مبارزه برای حق وجود در سوریه جدیدی که در حال ساخت است. مدیریت خودگردان شمال و شرق سوریه (DAANES) باید امتیازات مهمی بدهد تا اجازه ادامه کار را داشته باشد، در حالیکه تلاش خود را برای ساختن یک مدل فدرال که به درجه مخصوصی ازخودگردانی اجازه می دهد بکار می گیرد.  بسیاری از اقلیت ها و گروه های سکولار به راحتی با پیشنهاد سیاسی DAANES هماهنگ خواهند شد، اما خطوط اقتدارگرای HTS با هرگونه حمایت خارجی تقویت خواهد شد.  این بدان معناست که هرچه ترکیه بیشتر وارد عمل شود و با HTS معامله کند، جامعه بین المللی بیشتر به دولت انتقالی HTS مشروعیت می بخشد، دستیابی به توافقات خوب روی میز دیپلماتیک برای انقلاب دشوارتر می شود.  از سوی دیگر، هر چه سایر اقلیت ها، دیگر گروه های انقلابی و سکولار و به ویژه سازمان های زنان در هماهنگی با پروژه سیاسی DAANES بیشتر به مبارزه بپردازند، توانایی بیشتری درمذاکرات برای سوریه دموکراتیک و غیرمتمرکز خواهیم داشت.

اما مسلماً مهمترین چیز این است که مردم به سازماندهی در کمون های محلی و شوراهای منطقه ای خود ادامه دهند، و مطمئن شوند که اگر هر شکلی از دولت به وجود بیاید، اراده مردمی قوی تر می شود و قادر به مقاومت در برابر هرگونه مداخله دولت خواهند بود.  ما به عنوان انقلابیون بین المللی موظفیم از این روند حمایت کنیم و از دستاوردهای این انقلاب دفاع کنیم.  اما همچنین، به عنوان آنارشیست‌ها، باید همیشه صدای انتقادی خود را بر روی آن دسته از سیاست‌های دولتی که عاملیت (خودسازماندهی) را از مردم حذف می‌کنند بلندتر کنیم، هر نسخه تقلیدی از سیاست پارلمانی که منجر به دور شدن از سازمان‌دهی مردمی شوند.

پس از سال‌ها اینجا، ما نیز باید با شرایط ماتریالیستی و واقعیت روی زمین کنار بیاییم، آگاه باشیم که اشغال نظامی ترکیه، برای گام‌های مهمی که تاکنون برداشته شده فاجعه‌بار خواهد بود.  دگماتیسم ایدئولوژیک ممکن است زمانی که آن را در کتاب های تئوری می خوانیم، زیبا به نظر برسد، اما روژاوا تا حد زیادی به لطف انعطاف

عملگرایانه جنبش آزادی بخش کورد به آن رسیده است.  ما خط ایدئولوژیک خود را داریم، اما درس های مهم بسیاری را هم می توانیم از آنچه در اینجا می گذرد بیاموزیم.

  1. کانتون عفرین در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۸ بعد از حمله نظامی اشغال شده و به کنترل حکومت فاشیستی ترکیه درآمده است، آیا نیروهای سوریه دمکراتیک هیچ برنامه ای برای بازپس گیری و آزادسازی کانتون عفرین دارند؟

نیروهای دموکراتیک سوریه همیشه قصد خود را برای بازگشت به عفرین اعلام کرده اند و البته با وضعیت فعلی این موضوع اکنون بیش از هر زمان دیگری مطرح است.  بسیاری از آوارگان عفرین در اردوگاه های آوارگان در منطقه شهبا زندگی می کردند، منطقه ای که نیروهای نیابتی ترکیه در این حمله اخیر آن را اشغال کردند.  بیش از صد هزار نفر بار دیگر مجبور به فرار از بمب های ترکیه و مزدوران جهادی آنها شده اند و این یک بحران انسانی دیگر را رقم زده است.  آنها مردم عفرین هستند که منتظرند نیروهای دموکراتیک سوریه آن مناطق را آزاد کنند تا به خانه های خود بازگردند.  همچنین لازم به ذکر است که نیروهای آزادسازی عفرین بیش از ۶ سال است که اقدامات شورشی علیه اشغالگران انجام می دهند و به مراکز نظامی ترکیه حمله می کنند و فرماندهان نیروهای اشغالگر را سرنگون می کنند.  با تحولات اخیر یکی از شروط نهادهای دیپلماتیک خود مدیریتی در مذاکرات با دولت موقت، بازگشت همه آوارگان بومی به خانه هایشان است.  البته این شامل عفرین نیز می شود.  ما می دانیم که ترکیه هیچگاه با حسن نیت خود دست از اشغال برنخواهد داشت و احتمالاً این چیزی است که مستلزم استفاده از زور است.  اکنون نیروهای دمکراتیک سوریه در بسیاری از جبهه ها پیش می روند و به نوعی شطرنج ۴بعدی بازی می کنند تا بقای تحولات انقلابی شمال شرق سوریه را تضمین کنند.  اگر شرایط برای آزادسازی عفرین فراهم شود، مطمئن باشید که نیروهای دموکراتیک سوریه درهر فرصتی برای تحقق آن تلاش خواهند کرد.

  1. افراد لیبرتارین و اتحادیه های آنارشیستی در سراسر جهان چگونه می توانند به ادامه روند انقلابی در منطقه ملحق شوند و یا همبستگی خود را با این انقلاب نشان دهند؟

فعالیت های زیادی وجود دارند که می توان به انجام رساند، ما قبلاً در آخرین بیانیه خود مثال هایی آورده ایم: “ما دنیای جدیدی را در قلب خود حمل می کنیم”.  اما در کنار همه این راه‌های مهم (و کاربردی) برای حمایت از انقلاب، عنصر دیگری وجود دارد که می‌خواهیم توجه شما را به آن جلب کنیم.  به عنوان آنارشیست، ما می دانیم که تا زمانی که همه آزاد نباشند، آزاد نیستیم، بنابراین هر فرآیند انقلابی در سوریه اگر با بسیاری از فرآیندهای انقلابی دیگر در سراسر جهان هماهنگ نباشد، قادر به ادامه حیات نخواهد بود.  ما نمی توانیم همین فردا دنیا را تغییر دهیم، نه درچند سال‌ آینده و احتمالاً حتی درطول دوران زندگی‌مان نتوانیم تغییری در جهان ایجاد کنیم.  یک فرآیند واقعاً انقلابی برای لغو پدرسالاری، سرنگونی سرمایه‌داری و از بین بردن دولت‌ها به زمان طولانی نیاز دارد. این همچنین به یک جنبش انقلابی در سراسر جهان نیاز دارد که برای آن مبارزه کند.   وظیفه ماست که چنین جنبشی را بسازیم و برای تحقق آن باید به حرف یکدیگر گوش دهیم، یکدیگر را درک کنیم و در راستای آرمان های انقلابی خود یک اتحاد ایجاد کنیم.  همچنین باید از تجربیات گذشته درس بگیریم و از کسانی که در این مبارزه تلاش کردند و حتی جان خود را بخشیدند یاد کنیم، زیرا اگر امروز در جایگاهی قرار داریم، به لطف تلاش و فداکاری آنهاست.  با این اوصاف، ما از عمرعزیز یاد می کنیم، آنارشیست دمشقی که زندگی خود را وقف مبارزه کرد و پس از تحمل سختی ها و شکنجه ها در زندان رژیم جان خود را فدا کرد.  ما میراث او را همراه با بسیاری دیگر از رفقای آنارشیست که جان خود را در مسیر این انقلاب بخشیدند ، مانند شهید جوان فیران، شهید دمهات گلدمن، شهید کاوه آمِد، شهید شاهین حسینی، شهید شوگر آرا ماخنو، شهید هلین قراچوخ، شهید شاهین قراچوخ، شهید تیکوشَر پلینگ، شهید الفتریا همبی ارج می نهیم. آنها تنها تعدادی از انقلابیون آنارشیستی هستند که به صفوف این انقلاب پیوستند و هرگز به خانه بازنگشتند.  یاد و خاطره آنها هنوز در قلب ما زنده است، ما از آنها  و همه کسانی که برای این انقلاب از جان خود گذشتند یاد می کنیم.

درودهای انقلابی!

بی نهایت سپاس برای شرکت دراین مصاحبه با فدراسیون عصر آنارشیسم.

یک جهان، یک مبارزه!

برای آزادی، برای زندگی!

 

آدرس و اسامی صفحات مرتبط با فدراسیون عصر آنارشیسم

Federation of Anarchism Era Social Media Pages



۱- آدرس تماس با ما 
asranarshism@protonmail.com
info@asranarshism.com
۲- عصر آنارشیسم در اینستاگرام
۳- عصر آنارشیسم در تلگرام
۴- عصر آنارشیسم در توئیتر
۵ – فیسبوک عصر آنارشیسم
۶ – فیسبوک بلوک سیاه ایران
۷ – فیسبوک آنارشیستهای همراه روژاوا و باکورAnarchists in solidarity with the Rojava
۸ – فیسبوک دفاع از زندانیان و اعدامیان غیر سیاسی
۹ – فیسبوک کارگران آنارشیست ایران
۱۰- فیسبوک کتابخانه آنارشیستی
۱۱ – فیسبوک آنارشیستهای همراه بلوچستان
۱۲ – فیسبوک هنرمندان آنارشیست
۱۳ – فیسبوک دانشجویان آنارشیست
۱۴ – فیسبوک شاهین شهر پلیتیک
۱۵ – فیسبوک آنتی فاشیست
۱۶- تلگرام آنارشیستهای اصفهان و شاهین شهر
۱۷ – اینستاگرام آنارشیستهای اصفهان و شاهین شهر
۱۸- تلگرام آنارشیستهای شیراز
۱۹ – تلگرام ” جوانان آنارشیست ”
۲۰ - تلگرام آنارشیستهای تهران
۲۱ – اینستاگرام جوانان آنارشیست
۲۲ – گروه تلگرام اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۳ –  توییتر اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران - The Anarchists Union of Afghanistan and Iran
۲۴ – فیسبوک اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۵ – اینستاگرام اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۶ – کانال تلگرام خودسازماندهی مطالب گروه اتحاديه آنارشیست‌های افغانستان و ايران
۲۷ – گروه تلگرام خودساماندهی مطالب گروه اتحادیه آنارشیستهای افغانستان و ایران
۲۸– اینستاگرام آنارشیستهای بوکان - ئانارکیستە کانی بۆکان
۲۹- کانال تلگرام کتابخانه شورشی
۳۰- کانال تلگرام ریتم آنارشی
۳۱- تلگرام آنارشیستهای اراک
۳۲- تلگرام قیام مردمی
۳۳- ماستودون عصرآنارشیسم
۳۴- فیسبوک آنارشیست‌های مزار شریف
۳۵- فیسبوک آنارشیست‌های کابل