حریم‌شخصی و آنارشیسم در کامپیوتر

در دنیای امروز، آنارشیسم جنبه‌های بسیار زیادی پیدا کرده و مبارزه باید از همه جهات باشد و نه فقط برای براندازی حکومت‌ها.
یکی از این جنبه‌ها حریم‌شخصی در اینترنت است که با وجود شرکت‌های بزرگ و توتالیتری مانند گوگل، مایکروسافت، اپل و… و البته با همکاری و به پشتوانه حکومت‌ها، حق آزادی اطلاعات با حفظ حریم‌شخصی از مردم سلب شده است.
شرکت‌های بزرگ با بستن سورس کد برنامه‌ها (source code) حق آزادی در تغییر، ویرایش و خواندن کدها را از مردم گرفته‌اند. این کار به بهانه‌های مختلفی مانند حفظ امنیت انجام میشود اما به مرور زمان بهانه بودن این، روشن‌تر شد چرا که دیدیم باز بودن کد منبع در تعداد کمی از برنامه‌ها و سیستم‌های عامل (مانند لینوکس) نه تنها از امنیت این برنامه‌ها نکاست بلکه به لطف جامعه، با مشارکت در تغییر کدها، به امنیت بالای این برنامه‌ها افزوده شد و هر روز نیز امنیت آنها بیشتر میشود.

امروزه دولت‌ها (مخصوصا دیکتاتوری‌ها و حکومت‌های توتالیتر مانند جمهوری اسلامی) سعی بر محدود کردن اینترنت دارند که به جز هدف عدم اطلاع‌رسانی از درون به بیرون منطقه تحت سلطه و بالعکس، هدف مهم دیگری نیز دارد که در ادامه به توضیح آن میپردازیم.
اغلب ما امروزه از سیستم‌عامل‌های ویندوز، مک او اس، اندروید و آی‌او‌اس استفاده میکنیم. اما نمیدانیم پشت پرده این سیستم‌های عامل واقعا چه اتفاقی می‌افتد و آیا این سیستم‌های عامل و برنامه‌های آنها از اطلاعات ما جاسوسی میکنند یا خیر؟ جواب قطعا بله هست. اما راه حل چیست؟

زمانی که کدی نوشته میشود، برنامه‌نویس میتواند این کدها را محدود کند به طوری که اشخاص دیگر فقط بتوانند از برنامه استفاده کنند و نتوانند کدهای آن را بخوانند و یا آن را ویرایش کنند. برای مثال اگر در سیستم‌عامل ویندوز کدی باشد که هر ۱۰ دقیقه یک بار موقعیت مکانی شما را برای شرکت مایکروسافت ارسال کند، شما نمیتوانید این کد را ببینید و یا آن را پاک کنید. یا مثلا اگر برنامه ایرانسل من که نباید به پیامک‌های شما دسترسی داشته باشد، این دسترسی را به گونه‌ای بگیرد و هر ۱۰ ساعت یک بار دنبال کلمه ”خامنه‌ای” در پیامک‌های شما بگردد، شما نمیتوانید این موضوع را متوجه شوید و از روی دادن این، جلوگیری کنید.
همچین اطلاعات به ظاهر ناچیزی در حجم بالا بسیار ارزشمند خواهند شد. تلگرام و اینستاگرامی که میتوانند با کانال‌ها و صفحه‌هایی که سابسکرایب میکنید علایق شما را بفهمند و با تبلیغات خط فکری شما را به نفع هرکسی که قدرت و پول بیشتری دارد، جهت بدهند.

اما راه حل چیست:
سال ۱۹۷۵ ریچارد استالمن یک foundation راه‌اندازی کرد به نام free software foundation. این بنیاد، سعی دارد که برنامه‌نویس‌ها را تشویق به باز کردن سورس‌کدهای خود کنند و نیز مردم را به استفاده از این برنامه‌ها تشویق میکند.
وظیفه ما به عنوان آنارشیست‌هایی که در یک جغرافیای تحت سلطه فاشیست‌ها زندگی میکنیم این است که با استفاده بیشتر از این برنامه‌ها، حمایت از برنامه‌نویس‌هایی که سورس کد خود را باز میکنند و حتی حمایت‌های مالی هرچند کوچک از انها به حفظ حریم شخصی در اینده کمک کنیم.

برخی از برنامه‌ها هنوز جایگزین‌های مناسبی ندارند. لااقل میتوانیم با امن کردن این برنامه‌ها (مانند سلب دسترسی‌ها که البته تاثیر چندانی ندارد) مقدار هرچند کوچکی از جاسوسی اطلاعاتمان کم کنیم.
و به قول امیر تاکی، آنارشیست فعال در حوزه کریپتو گرافی، وقتی داشتم لینوکس را روی کامپیوترم نصب میکردم،‌ حس کردم دارم یک انقلاب نصب میکنم.

با جایگزین کردن لینوکس به‌جای ویندوز و مک‌او‌اس، قدم اول در حمایت از free software foundation و جامعه نرم‌افزارهای ازاد برداریم.