در باره بلوک سیاه

سولماز اسکندری : آنطور که در چند منبع جستجو کردم متوجه شدم که سرآغاز و منشا این جنبش به استقلال آلمان در برلین غربی و اوایل دهه ۱۹۸۰ برمیگردد.در مواجهه با خشونتهای پلیسی و هجومهای مکرر پلیس، گروههای خودمختار در آلمان، خود را در قالب یک گروه سازماندهی کردند تا از اخراج شدن از خانه های جمعی و مکانهای خودگردان جلوگیری کنند. بلک بلوکها سپس در حاشیه جنبش های انترناسیونال، ضدسرمایه داری ، ضد فاشیست و ضد استبداد تکثیر شدند… در دهه ۱۹۹۰ ، فعالان جنبش ضد نژادپرستی آمریکای شمالی که طرفدار مقابله مستقیم با نئو نازی ها و نژادپرستان “سفید” بودند ، تاکتیک های بلوک سیاه را از سر گرفتند. استراتژی بلوک سیاه در سال ۱۹۹۱ در ایالات متحده در جریان تظاهرات علیه جنگ خلیج فارس توجه رسانه ها را به خود جلب کرد . در این تظاهرات شرکت کنندگان اقدامات مستقیمی را به ویژه علیه بانک جهانی انجام دادند. در ۳۰ نوامبر ۱۹۹۹ ، در کنگره WTO در سیاتل ، حدود ۲۰۰ نفر از اکتویستهای بلوک سیاه در مسیر تظاهرات به محل شرکتهای چند ملیتی حمله کردند و خیابانها را با مبل مسدود کردند تا توجه رسانه ها را به “مناطق خودمختار موقت” ،جلب کنند.
منشا نامگذاری این جنبش مشخص نیست ولی ممکن است به دلیل پوشش سرتا پا سیاه اعضا و پوشاندن چهره هایشان با ماسکهای سیاه باشد. البته بعدها اسامی دیگری نیز به این جنبش اضافه شد مثل : “بلوک های ضد سرمایه داری رادیکال” (RACB) متشکل از هزار نفر که در طول تظاهرات علیه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در واشنگتن در ۱۶ و ۱۷ آوریل سال ۲۰۰۰ ظاهر شدند.یا جنبش “پیشرو” در جریان اعتراضات علیه قانون کار در سال ۲۰۱۶ در فرانسه ،که چون خط مقدم اعتراضات را تشکیل میداد به این نام نامیده شد.یک موقعیت سنتی در بین مراکز مهم اتحادیه های صنفی…

بلوک سیاه یک جنبش بدون نمودار سازمانی یا چهره های رهبری است، متشکل از افراد و گروه هایی از افراد است که بدون وابستگی رسمی یا سلسله مراتبِ سازمان یافته، بدون سازمان و بدون سلسله مراتب ، همه با لباس سیاه و ماسک پوشیده شده اند و ناشناس هستند. این جنبش عمدتا توسط فعالان جنبش های آزادیخواهانه یا خودمختار تشکیل شده است. اقدامات بلوک سیاه معمولاً نمادهای دولت (پلیس ، دادگاهها ، ساختمانهای اداری) و سرمایه داری (بانکها ، آژانسهای موقت ، شرکتهای چند ملیتی ، تبلیغات ، فست فودها و …) را هدف قرار می دهد. فعالان این جنبش معتقدند که سرمایه داری بی نهایت مخرب تر و خشونت آمیزتر از هر یک از اقدامات مستقیم آنهاست. بلک بلوکها در جریان تظاهرات علیه جنگ اول خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ ، سپس در سال ۱۹۹۹ در سیاتل در خلال کنفرانس WTO ، در جریان تظاهرات علیه G8 در ژنو ، در ژوئیه ۲۰۰۱ ، در اوویان در سال ۲۰۰۳ ، در Heiligendamm در سال ۲۰۰۷ ، در استراسبورگ در جریان اجلاس ضد ناتو در آوریل ۲۰۰۹ ، در هامبورگ در جریان اجلاس G20 در سال ۲۰۱۷ یا در تاریخ ۱ مه ۲۰۱۸ و همچنین در جریان تظاهراتهای جلیقه زرد ها در پاریس حضور پررنگ داشته اند.

تشکیل یک بلوک سیاه در یک تظاهرات به معنای ارتکاب خشونت نیست. علاوه بر این ، تاکتیکهای این گروه را نمی توان به اِعمال خشونت یا حتی اعمال غیرقانونی تقلیل داد. از اوایل دهه دوهزار، تاکتیک بلوک سیاه توسط برخی از آنارشیست ها و حامیان آنها در جریان شورش های بیشمار ، درگیری های خیابانی و اقدامات مستقیم استفاده شده است ، اما همچنین در طول تظاهرات مسالمت آمیز ، آنارشیسم بسیاری از هواداران عدم خشونت را نیز دربرگرفته است. بسیاری از اعضای بلوک های سیاه به سادگی و با آرامش راهپیمایی می کنند، بدون اینکه حرکات نمایشی یا خشن داشته باشند. اما علاوه بر این آنها تلاش میکنند تا توجه پلیس را به خود معطوف کنند و اقداماتی مثل سایر گروههای شبه نظامی انجام میدهند مانند مسدود کردن جاده ها ( بعنوان مثال در نشست سران G8 در اسکاتلند ، در سال دوهزار وپنج). به طور کلی ، انتخاب تاکتیکی آنها به بستر سیاسی و توازن قدرت بستگی دارد.و اهداف آنها دارای اهمیت سیاسی آشکار هستند. به طور شماتیک ، بلوک های سیاه گروه های همبسته ی آزادیخواهی هستند ، که از عمل مستقیم در خیابان ها حمایت می کنند ، از جمله صریحاً در کارنامه خود خشونت علیه برخی کالاها و افراد خاص (پلیس و اکتیویستهای راست افراطی) را دارند. برخی از بلوک های سیاه فقط چند ده نفر عضو دارند اما برخی دیگر از هزاران نف متشکل شده اند.. بلوک های سیاه متشکل از بسیاری از فعالان آزادیخواه و برابری گرایانه ، که بعضاً فمینیست هستند ، از تعداد قابل توجهی از زنان تشکیل شده است ، اما اصل آن یعنی ناشناس ماندن مبارزان ، تشخیص زن و مرد را از هم در خیابانها دشوار میکند. “برخلاف تصور عامه – و ادعاهای برخی سرویس های اطلاعاتی – بلوک سیاه نه یک ساختار است نه یک سازمان ، نه یک شبکه و نه یک ایدئولوژی.. بلک بلوکها عموماً در مکان تظاهرات به دور از چشم پلیس ، در پشت پرچم ها پنهان میشوند و آماده اقدام مستقیم در صورت مداخله پلیس هستند فعالان این جنبش به عنوان سمبل وحدت و همبستگی و برابری زن و مرد در یک بلوک سیاه، لباس و نقاب می پوشند و جلوه ای جمعی ایجاد می کنند ، اما مهمتر از همه برای محافظت از خود در برابر دوربین های فیلمبرداری- نظارت و جلوگیری از شناسایی توسط پلیس اینکار را انجام میدهند، آنها اغلب کاپشن های چرمی و محافظ های مناسب برای جنگ چریکی شهری (تجهیزات ورزشی ، عینک اسکی یا غواصی ، بنر تقویت شده) می پوشند. پیر هنری برنت ، سخنگوی وزارت کشور فرانسه ، در سال دوهزارونه گفته بود:

بلوک های سیاه در طول تظاهرات ، گروه های موقتی را تشکیل می دهند که هدف آنها انجام اقدامات غیرقانونی با تشکیل جمعیتی ناشناس و ناشناخته است. به همین دلیل است که این افراد لباس مشکی یا خیلی تیره به تن دارند ، که کار شناسایی و دستگیری را دشوار می کند. آنها در آخرین لحظه لباس می پوشند و بلافاصله پس از پایان عملشان ، لباس خود را عوض می کنند. “به گفته وی ، آنها از بدنه جنبش آنارشیستی “هستند و در” همه مبارزات خشونت آمیز جهانی “شرکت می کنند.
به گفته تئوریسین سیاسی ، سیلوی دوگاس: “استفاده از زور به هواداران بلوک سیاه اجازه می دهد تا به محرومان نشان دهند که آنها آماده هستند تا بدن خود را در معرض خطر قرار دهند تا همبستگی خود را با آنها ابراز کنند ”
برخی از بلک بلوکها با حمله به بانک ها ، ساختمان های دولتی ، شرکت های چند ملیتی ، دوربین های نظارت شهری ، تبلیغات و .. به نمادهای سرمایه داری یورش میبرند.همه چیز در نگاه آنها نمایانگر سرمایه داری و دولت است. این اقدامات انتخابی هرگز مردم ، مشاغل و کارگاه های کوچک ، خانه ها و وسایل عمومی اساسی را هدف قرار نمیدهد.بلکه هدف کالاهای و اماکنیست که نماد سرمایه داری و دولت هستند.

بلک بلوکها در هنگام تظاهرات وظایف و نقشهای مختلفی را به عهده میگیرند. عده ای از آنها نقش محافظت از تظاهرکنندگان را به عهده دارند، آنها تمام تمرکز خود را بر روی نیروی انتظامی و پلیسی جمع میکنند، سعی در نگه داشتن سنگر خود دارند و نیروی پلیس را با محاصره کردن به عقب میرانند، آنها همچنین در بین تظاهر کنندگان نقش آزاد کردن افرادی را که توسط پلیس در خیابان دستگیر میشوند به عهده میگیرند، به معترضین دستگیرشده پشتیبانیهای جسمی میدهند و با پلیس درگیر میشوند. این فعالان از هیچ روش خشونت آمیزی در رویارویی با نیروی سرکوبگر و جناح مسلح سرمایه داری و دولت رویگردان نیستند. بخشی از افکار عمومی و حتی بعضی از جناح های مخالف سرمایه داری ،مثل بعضی از سخنگویان جلیقه زردها و البته که نمایندگان احزاب راست ، بلک بلوکها را متهم به تحریک و خشونت و گاه گام برداشتن در جهت منافع سرمایه داری میکنند و یا عامل نفوذی میدانند.به نقل از یکی از نشریات فرانسوی ، این شایعات به نفوذ پلیس لباس شخصی در بین تظاهرکنندگان مربوط می شود ، آنها مانند تظاهرات کنندگان لباس می پوشند تا در جمع حاضر شوند ، اطلاعات جمع آوری کرده و به دستگیری ها ادامه دهند. معترضین بلوک سیاه از اواسط دهه ( ۱۹۹۰) به جنبش های اجتماعی در سراسر جهان پیوسته اند. عقیده آنها؟ “ضد سرمایه داری در تمام اشکال آن” . و این احتمالاً تنها نکته مشترک آنهاست.

سیلوین بولوک ، معلم-محقق در مورد مسائل آنارشیسم در دانشگاه نانتره پاریس ، توضیح می دهد که خشونت چیزی نیست که بلک بلوکها را با آن بشود تعریف کرد بلکه “آنها با روشهای آشکار مبارزاتیشان تعریف میشوند: ” لباس سیاه میپوشند و پیامشان مبارزه علیه جامعه سرمایه داری است”. چیزی که در مورد بلک بلوکها عنصر غافلگیری است این است که هرگز از قبل نمیتوانید بفهمید آنها در آکسیون و تظاهرات شرکت خواهند کرد یا نه. هیچ فراخوان عمومی و آشکار از سوی آنها وجود ندارد. اما همیشه حضور دارند هرجا که تظاهراتی بر علیه فاشیسم، سکسیسم و کاپیتالیسم و …باشد آنها در صفوف اول هستند. پشت پرچمهایشان جمع میشوند با نقابهای سیاه بر صورت، عینک غواصی، سرتاپا سیاه پوش و میدانند که باید چکار کنند.
این فعالان نه نماینده دارند و نه مانیفست. جنبه ناپایدار جنبش آنها با دو ویژگی مرتبط است: تظاهراتهایی که در آن شرکت می کنند در سراسر جهان یافت می شود و منشأ عقیدتی آنها هم متفاوت است ، از آنارشیسم گرفته تا کمونیسم ، از لنینیست ها گرفته و حتی مائوئیستها در این جنبش جهانی عضو هستند.

ادامه دارد