برخی از شاخه های فکریِ موجود در فدراسیون عصر آنارشیسم

برخی از شاخه های فکریِ موجود در فدراسیون عصر آنارشیسم

نوشته ی: نیما گُلکار

مبارزه ی اجتماعی – سیاسی از دیدگاه آنارکوسندیکالیستی:

تاریخ مبارزات اجتماعی و بخش مهم آن جنبش طبقه ی کارگر، برای نابودی سیستم سرمایه داری به عنوان یکی از عوامل مهم ستمگری و استثمار فرد از فرد و جانشین کردن آن با یک سیستم اجتماعی آزادی مَنش و انسانی بدون وجود هر گونه دولت؛ همراه با تمامی زیر مجموعه های مربوط به آن که به دنبال حفظ آنها هستند، تا کنون همواره دارای فراز و نشیب های فراوان همراه با شکست و پیروزی بوده و خواهد بود.

اما آنچه که انسان ها از جمله به دنبال آن بوده و برای رسیدن به آن مبارزه می کنند؛ همزیستی آزادانه و مسالمت آمیز، عادلانه و برابری طلبانه می باشد که تمامی این خواسته های اساسی با اهداف ستمگران و استثمار گران در سرتاسر جهان، در مُغایرت قرار دارد. آشکار است که چگونگی و تنوّع در بکارگیری اَبزارهایِ مبارزاتی برای تعیین  تاکتیک ها و اِستراتژی ها، از جمله مبارزه ی مسلحانه را، همواره دُشمن روبروی زحمتکشان، همانا سیستم نابرابر سرمایه داری و دولتِ های کارگُزار و مُدافعان آن، بر ما تحمیل می نمایند. حال، این که زحمتکشان به خواسته های عادلانه ی خود هر چند کوچک و ناچیز باشد می رسند و یا نَه، از یکسو بستگی به قدرتِ سرکوبگری فاشیستی سیستم سرمایه داری از طریق دولت های مُسلّح وابسته به آنها و از جانبی دیگر، ارتباط مستقیم به اراده، همبستگی، همکاری نیروهای اجتماعی و چگونگیِ سازماندهی آنان دارد. طبیعی است که هر فرد و یا گروه سیاسی – تشکیلاتی کارگران، مُختار هستند و حق دارند که از تاکتیک – استراتژی و یا اَشکال مبارزاتی که برای خود قابل دفاع می دانند، پُشتیبانی بنمایند و یا ننماید.

بنابراین؛ مبارزه و مقاومتِ پیوسته برای دستیابی به خواسته ها از ساده تا پیچیده، از فردی به جمعی بر علیه هرگونه اقتدارگرائی، ستم و استثمار، بهترین و مؤثرترین راهِ برای بالا بُردن سطح آگاهی، دانش و کسب تجربه، برای خود-سازماندهیِ فردی و جمعی و خود-مُدیریت شوراهای آنارکوسندیکالیستی بر پایه ی منافع طبقاتی افراد و مطالبات گوناگون اجتماعی در کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت در حوزه ی جغرافیای محلی، منطقه ای، کشوری و جهانی از اهمیت بالائی برخوردار است.

برای اینکه جنبش های کارگری از سیاستهای آشتی جویانه ی رهبران رهائی یابند، بَدیل دیگری جُز با ارتقاء دادن خود به سطح بالاتر و پیشرفته تری از “اتحادیه های کارگری” معمول که بیشتر آنها وابسته به احزاب گوناگون دولتی هستند، ندارند و آن همانا ایجاد تشکیلات سیاسیِ – کارگری “آنارکوسندیکالیستی” ( سندیکالیسم انقلابی – آنارشیستی) می باشد.

تمامی جنبش های اتحادیه ای (سندیکائی) و سندیکالیستی، اگرچه هر دو اینها باهم متفاوت بوده و اختلاف های اساسی با یکدیگر دارند، اما هر دو مربوط به تشکل های صنفی کارگران هستند، و هیچکدام به عنوان یک تشکیلات سیاسی – کارگری به شمار نمی آیند.

تفاوت های پایه ای در جُنبش های اِتحادیه ای با جنبش های آنارکوسَندیکالیستی کدامند؟

“اتحادیه گرایی سندیکائی” مرسوم که نمی بایستی با “سندیکالیسم” اشتباه گرفته شود؛ همواره به ضرورت وجودِ دولت – پارلمان و یک سیستم رهبری (آقابالاسَر)  مُتمرکز، عمودی و از بالا به پایین اعتقاد داشته و بر آن تأکید ورزیده است و اغلب به یک حزب سیاسی وابستگی داشته و یا گرایش شدیدی به حضور آن نشان می دهد.

اَما “آنارکوسندیکالیسم” برخلاف ویژگی های اتحادیه / سندیکا، به هیچ گونه دولت، پارلمان یا رهبری؛ با هیچ شکل و ماهّیتی باورمند نبوده و دارای یک سیستم هدایتِ راهبُردی برای شوراهای خود-سازماندهی شده و خود-مُدیریتی، غیر مُتمرکز و اُفقی می باشند و تمامی اعضای یک تشکیلات آنارکوسندیکالیستی، فقط کارگران از هر صنفی هستند. آنها هر کدام به طور انفرادی یا جمعی در تمامی جلسات مورد مُناقشه با خریدار نیروی کار – کوچک یا بزرگ – و دولتِ حاکم (“دادگاه عالی کار”)، که نماینده ی منافع طبقاتی خاص خود (سرمایه داری) هستند، بدون داشتن هیچ رهبری شرکت می کنند و تنها دارای “سُخنگوی” که به صورت داوطلبانه کار می کند، می باشد. این در مقایسه با اتحادیه / سندیکا ای که نمایندگان آنها اغلب کارمندان حقوق بگیر آن می باشند و اِلزامن کارگر نیستند، یکصد و هشتاد درجه، تفاوت دارد.

نمایندگان اتحادیه / سندیکا، اغلب با کارگران درمورد خواسته ها و اختلافات مُشخص و مُعیّن آنها در محل کار بر علیه خریدار نیروی کار یا دولت (“دادگاه عالی کار”) مشورت نمی کنند و آنان را در تمامی جلسات مذاکرات شرکت نمی دهند و “نمایندگان/ کارمندان” به تنهایی درباره ی منافع کارگران تصمیم می گیرند، زیرا بر این باور هستند که دانش و مهارت آنها از ظرفیت آگاهی کارگران، بیشتر و برتر می باشد. بنابراین، آنها همیشه به دُنبال اِعمال منافع خود و حزب سیاسی ای هستند که اتحادیه ی آنها به آن وابستگی دارد.

در حالی که سخنگویان آنارکوسندیکالیست، همواره در ارتباط و دخالت دادن مستقیم کارگر/ کارگران بوده و با شرکت دادنِ مستقیم آنها در تمامی جلسات مذاکره با خریدار نیروی کار و دولت (“دادگاه عالی کار”) مسائل مورد اختلاف را حل و فصل می نمایند و منافع، نظرات و علائق شخصی خود را به هیچ گونه دخالت نمی دهند و اِعمال نمی کنند.

رهبران اتحادیه در تمامی انتخابات پارلمانی فعالانه شرکت می کنند و به سطح رئیس جمهور یا نخست وزیر یک دولت سرمایه داری می رسند و طِبق معمول، پیشینه ی کارگری خود را (اگر داشته باشند) فراموش می کنند.

اما بالعکس، آنارکوسندیکالیست ها به دلیل داشتن خصلت ضد سرمایه داری و بر پایه ی اهداف آنارشیستی (سوسیالیسم لیبرتارین / آزادی مَنِش) در هیچیک از انتخابات پارلمانی شرکت نمی کنند و به عنوان رئیس جمهور یا نخست وزیر کاندیدا نمی شوند و  هیچ موقعیت سیاسی اداری دولتی یا منطقه ای را در جامعه نمی پذیرند و ندارند. (به استثناء تجربه ی تاریخی در دوران جنگ داخلی اسپانیا بین سالهای ۱۹۳۹-۱۹۳۶ میلادی، که آنها را قطعن به اشتباه برای شرکت در هر نهاد دولتی متقاعد کرد).

واقعیت امروزِ جنبش کارگری در ایران نشان می دهد که حضور  تعدادی مُبارزین آنارکوسندیکالیستِ خود سازمان یافته در داخلِ کشور برای تأثیر گذاری در بالابردن سطح مطالبات صنفی – سیاسی و انتخاب شعارها، متأسفانه بسیاراندک می باشد. همچنین به این واقعیت تلخ نیز توجه داشته باشیم که یکی از بزرگترین مشکلات در ارزیابی شرائط پیچیده ی اجتماعی امروز، به ویژه جنبش کارگری، که در فقر عمیق تئوریک – سیاسی – تشکیلاتی و سردرگُمی وصف ناپذیری بسر می بَرد، مابین خواسته های بخش های گوناگون در جنبش کارگری فاصله انداخته شده  است.

تا آنجائی که من میدانم در ایران بیشتر شاهد رگه هائی از جنبش سندیکالیستی جهانی و تاثیرات مهم آن در جنبش کارگری ایران هستیم و نه یک جریان آنارکوسندیکالیستی، که تا آن موقع احتیاج به گذشتِ زمان از راهِ  ترویج و گِسترش هر چه بیشتر ادبیات آنارشیستی – سندیکالیستی می باشد.

مُبارزه ی سیاسی برای تغییرات اساسی اجتماعی از هر نوع آن، یک خط مستقیم و یا کارگاه رنگرزی نیست، که بدون در گیر شدن با مشکلات از ساده  تا پیچیده، و گذر نکردن از لابیرنتِ پُر پیچ و خَم آنها و در ظرف زمان کوتاهی به نتیجه ی مطلوب  برسیم.

مبارزه برای هر گونه تغییری- کوچک و یا بزرگ – در سیستم فاسد سرمایه داری حاکم بر جهان از اعتراض به سیاستهای اقتدار گرایانه و بَرده پَروَر آموزش و پرورش در خانواده، کودکستان، دبستان، دبیرستان و دانشگاه آغاز می شود و با اعتراضات برای اِحقاق حقوق کارگران و دیگر شهروندان، از طریق تشکیل شوراهای گوناگون اجتماعی با استفاده از اصول تعریف شده ی آنارکوسندیکالیستی ( که پیش تر توضیح داده شد) به سر منزل مقصود نزدیک می شویم.

این یکی از بهترین راهِ ها در طول مبارزه است که انسانهای زحمتکش در آن آموزش می بینند، به آگاهی می رسند، تجربه کسب می کنند تا قادر باشند برای رسیدن به سطوح گوناگون دانش مبارزاتی برای تغییرات بُنیادی و رادیکال، خودشان در نهایت “مُسلّح” شوند و به آن علاقه نشان دهند تا خود توانائی دفاع از خود و جامعه را داشته باشند. و این مهم نیست که تا تحقق آن، سالها و قرن ها به درازا بکِشد.

پی نوشت:

برای رسیدن به یک جامعه ی انسانی آزاد و برابر بر پایه ی اصول آنارکوسندیکالیستی به عنوان یک نقشه ی راه از جمله؛ خود- سازماندهی و خود- مُدیریت شورائی؛ علاوه بر جنبش کارگری که در بالا توضیح داده شد، هرمجموعه ی انسانی از هسته ی کوچک خانواده گرفته تا اقشار و اصناف اجتماعی دیگر، بهتر است که هر کدام شوراهای گوناگون خود را بر حسب شرایط و احتیاجات فردی و جمعی، از محل سکونت تا سطح منطقه ای – کشوری – جهانی تشکیل دهند. تمامی این تشکل ها می بایستی بدون آقابالاسر و بصورت کاملن اُفقی مدیرّیت شوند. پیداست که در این حالت ، ضرورت حضور دولت – ملت؛ شبیه آنچه که ما در بُعد کوچک و ابتدائی آن در روژاوا (کوردستان سوریه) و چیاپاس (جنوب مکزیک) مشاهده می نمائیم، از بین خواهد رفت.