پرسشهای متداول آنارشیستی / قسمت A / مقدمه

منبع ترجمە: جبھە نجات حیوانات

مقدمه
تمدن مدرن انسانی با سه بحران فاجعه انگیز روبرو است:
۱- سقوط اجتماع، اصطلاحی خلاصه وار برای تعریف میزان در حال صعود فقر، بی‌خانمانی، جرم، خشونت، بیگانگی، سوء استفاده از مواد مخدر و الکل، انزواگرایی، بی‌تفاوتی سیاسی، نزول صفات انسانی، تنزل در ساختار اجتماعی و ارتباطات دو طرفه، و غیره.
۲- تخریب و نابودی زمین و طبیعت ظریف آنکه زندگی موجودات زنده به آن بستگی دارد.
۳- تکثیر سلاح‌های کشتار جمعی، بخصوص سلاح‌های هسته‌ای.
طبق عادت، متخصصان پایه گذار سیستم، رسانه‌های جمعی و سیاستمداران عمومااین بحران‌ها را از هم جدا وهر کدام را ناشی از دلایل متفاوت دانسته، سعی در تفکیک این سه دارند. اما بدیهی است که این «رسم کهن» راه به جایی نمی‌برد، چرا که این مشکلات در حال گسترش هستند. و بی‌شک اگر راه ورسم دیگری پیش روی نگیریم، فاجعه گریبان گیرمان خواهد شد- یا به خاطر جنگ‌های مصیبت بار، یا ویرانی محیط زیست و یا از طریق تنزل به وحشیگری.
آنارشیسم با دنبال کردن وپیگیری «منشاء مشترک» این بحران‌ها، راه حلی مشترک و مرتبط ارائه می‌دهد. منشاء مشترک این بحران ها که پایهٔ اصلی نهادهای بزرگ و «متمدن» — چه کاپیتالیسم و چه کمونیسم –را تشکیل می‌دهد، چیزی نیست به جز طبقات و سلسله مراتب. بنابراین تجزیه وتحلیل آنارشیست از آنجا شروع می‌شود که تمام نهاد‌ها (سازمان‌هایی که خوستار تمرکز قدرت در راس هرم قدرت هستند) بر پایهٔ این اصول ساخته شده‌اند، مانند شرکت‌ها، تاسیسات اداری-دولتی، ارتش، جناح‌های سیاسی، نهادهای دینی، دانشگاه‌ها و غیره. سپس نشان می‌دهد که علاقهٔ شدید قدرتمداران به این نوع سلسله مراتب چه آثار منفی ونامطلوبی بر روی «افراد»، اجتماع و فرهنگ دارد. دراولین بخش اینFAQ سعی خواهیم کرد تا نگاهی برتجزیه و تحلیل آنارشیست از این سلسه مراتب قدرت و اثرات منفی آن داشته باشیم.
اما باید در نظر داشته باشیم که آنارشیسم تنها انتقادی بر «مدرنیتهٔ ویرانگر» نیست. بلکه پیشنهادی است برای جامعه‌ای آزاد. Emma Goldman «مسئله یآنارشیست» را اینچنین بیان می‌کند: «مسئله‌ای که ما امروز با آن مواجه هستیم… این است که چگونه خود باشیم و در عین وحدت با دیگران و احساس کردن با دیگر انسان‌ها، مشخصات کیفیتی خویشتن را حفظ کنیم.» [Red Emma Speaks، pp. ۱۵۸-۱۵۹] به عبارت دیگر، چگونه می‌توانیم جامعه‌ای را بسازیم که در آناستعداد‌ها و نیازهای افراد محقق گشته اما نه به قیمت زیر پا گذاشتن استعداد‌ها و نیازهای دیگران؟ برای رسیدن به این خواسته، آنارشیست‌ها آرزوی جامعه‌ای را دارند که در آن به جای کنترل «از بالا به پایین» از طریق سلسله مراتب قدرتمتمرکز، کار و بار بشریت –به نقل قول از Benjamin Tucker –» از طریق افراد و یا انجمن‌های داوطلبانه اداره گردد.» [Anarchist Reader، p. ۱۴۹] در حالی که بخش های آینده یاین FAQ به توضیح پیشنهادهای مثبت آنارشیسم در مورد برپایی چنین جامعه‌ای — کنترل از پایین به بالا — خواهد پرداخت، شاهد هستهٔ سازندهٔ آنارشیسم در بخش‌های ابتدایی خواهیم بود. هستهٔ سازنده ومثبت آنارشیسم حتی در انتقادش از راهکارهای معیوب «مارکسیسم» و «لیبرالیسم» جناح راست قابل رویت خواهد بود.
چنانکه Clifford Harper می‌گوید: «همچون تمام ایده‌های بزرگ، آنارشیسم بسیار ساده است وقتی از ریشه شناخته شود — انسان‌ها در اوج شکوه و بزرگی‌اند هنگامی که آزاد ازحاکمیت زندگی می‌کنند و به جای دستور گرفتن، در بین خود تصمیم می‌گیرند.» [Anarchy: A Graphic Guide، p. vii] به سبب خواستهٔ آنارشیست‌ها برای افزایشآزادی اجتماعی تا آخرین درجهٔ ممکن، آن‌ها خواستار منحل شدن تمام نهادهای سرکوب کنندهٔ مردم هستند:
«جامعه‌ای آزاد از سیاست‌ها و نهادهای اجباری که سدی در برابر پیشرفت انسانیت هستند، خواستهٔ مشترکتمام آنارشیست هاست.» [Rudolf Rocker، anarcho-Syndicalism، p. ۹]
چنانچه خواهیم دید، تمام این نهاد‌ها بر اساس سلسله مراتب بوده و خوی سرکوب کننده‌شان مستقیما از همین سلسله مراتب نشأت می‌گیرد.
آنارشیسم یک تئوری اجتماعی-اقتصادی و سیاسی است، اما یک ایدوئولوژی نیست. این تفاوت بسیار مهم است. بطور اساسی، تئوری یعنی تو صاحب فکر هستی. در صورتیکه درایدوئولوژی فکر صاحب توست. آنارشیسم پیکره‌ای از فکرهاست، قابل انعطاف بوده، دائما در حال تکامل و سیلان است و همواره به روی اطلاعات جدید باز است. چنانچه با تغییر و پیشرفت جامعه، آنارشیسم نیز پیشرفت کرده و تکامل می‌یابد. در مقابل، ایدوئولوژی یک سری ایدهٔ «ثابت» است که مردم متعصبانه به آن باور دارند و معمولا منکر حقیقت و تغییر است. تمام این ایده‌های «ثابت» منشأ استبداد و تناقض بوده، سعی درتحمیل خودو حل کردن افراد در درون خود دارند. صرفنظر از اینکه این ایدوئولوژی لنینیسم است، یا مادی گرایی، لیبرالیسم (آزادیخواهی) یا هر چیز دیگری، واقعیت آن است که همه نتیجه‌ای مشابه خواهند داشت: نابودی افراد حقیقی زیر نام عقیده. عقیده‌ای که معمولا مصلحت عده‌ای قدرتمدار را در نظر می‌گیرد. و یا چنانچه Michael Bakunin می‌گوید:
«تا به امروز تاریخ بشریت تنها تصویری دائمی از قربانی شدن میلیون‌ها انسان بیگناه زیر افتخارات انتزاعی بوده است: خدا، کشور، توانمندی دولت، افتخار ملی، حقوق تاریخی، آزادی سیاسی، رفاه عمومی.» [God and the State، p. ۵۹]
دگما و عقاید تعصب آمیز به شدت ساکن و مرگبار بوده، معمولا برگرفته از «پیغمبری» مرده، مردی دیندار و یا غیر دیندار است که پیروانش –همچون سنگ تغییر ناپذیر –از عقاید او بت ساخته‌اند. آنارشیست‌ها می‌خواهند که انسان زنده، مرده را دفن کردهو بتواند به زندگی خود ادامه دهد. انسان زنده باید مرده را فرمانروایی کند، نه برعکس. ایدوئولوژی ها الههٔ انتقام تفکرات منتقدانه و در نتیجه آزادی هستند… با کتابی از «جواب‌ها» که ما را از» مسئولیت» فکرد کردن برای خودمان خلاص می‌کنند!
ما با مهیا کردن این FAQ در مورد آنارشیسم هیچ تلاشی برای دادن جواب «صحیح» نداریم و نمی‌خواهیم کتابی جدید از قوانین را ارائه دهیم. ما در این FAQمختصری در مورد گذشتهٔ آنارشیسم توضیح خواهیم داد امابیشتر بر روی قالب‌های مدرن آن تمرکز خواهیم کرد، و اینکه چرا ما امروز آنارشیست هستیم. این FAQ تلاشی است برای بیدار کردن حس تفکر و تجزیه و تحلیل در درون خود شما. اما اگر شما به دنبال ایدوئولوژی‌ای نو هستید، آنارشیسم به کار شما نخواهد آمد.
اگرچه آنارشیست‌ها تلاش می‌کنند تا واقعگرا و منطقی باشند، اما معقول نیستند. انسان‌های «معقول» به صورت غیر انتقادی آنچه را که «متخصصان» و «سیستم» «صحیح» می‌دانند را قبول کرده و در نتیجه همواره برده خواهند بود. به نقل قول از Bakunin، آنارشیست‌ها می‌دانند که:
«انسان تنها زمانی نیرومند است که بتواند بر روی حقیقت خود بایستد، زمانی که عمل و گفتارش از درون خود باشد. آنگاه در هر شرایطی که باشد، می‌داند که چه بگوید و چه کار کند. ممکن است سقوط کند اما هرگز از انگیزهٔ خویش خجلت زده نخواهد شد.» [quoted in Albert Meltzer، I Couldn «t Paint Golden Angels، p. ۲]
آنچه Bakunin تشریح می‌کند نیروی تفکر مستقل است، که همان نیروی آزادی است. ما شما را تشویق می‌کنیم تا «معقول» نبوده و گفته‌های دیگران را قبول نکنید. برای خودتان فکر کرده و قدم بردارید!
آخرین نکته اینکه بطور مسلم این FAQ سخن قطعی در مورد آنارشیسم نیست. بیشتر آنارشیست‌ها شاید با آنچه که اینجا نوشته شده مخالفت کنند، و این قابل پیش بینی است زمانی که انسان‌ها برای خود می‌اندیشند. تمام آنچه که ما می‌خواهیم این است که پایه‌های آنارشیسم را نشان داده و تجزیه و تحلیل خود را از مباحثی مشخص ارائه دهیم.