به یاد یروانت آبراهامیان، آنارشیست ارمنی که ملیّت ایرانی داشت

منبع : وبلاگ سیه مشت

مادر یروانت می گفت که در زمستان متولد شده است، اما تاریخش دقیقاً مشخص نیست، حوالی سال ١٩٠٠ میلادی. او ارمنی بود و ملیّت ایرانی داشت. اما سال های درازی را در بلغارستان گذارند و علیه رژیم سلطنتی آن مبارزه کرد. به همین دلیل رفقایش به وی لقب بلغار داده بودند. یروانت را در بلغارستان دستگیر کردند. او از زندان فرار کرد و سال ١٩۳٠ به فرانسه آمد. وی روابط تنگاتنگی به ویژه با ولین (Voline) و مخنو (Makhno) و آنارشیست های اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و روسیه داشت. یروانت به پنج زبان تسلط کامل داشت، لذا مترجم ملاقات ولین و گاندی و رومن رولان شد.

یروانت پس از جنگ جهانی دوم یک چاپخانه را به صورت تعاونی کارگری راه اندازی کرد. نام این چاپخانه «کندوی کارگری» و دقیقاً در شماره ۳ خیابان مونمورانسی، منطقه سوم پاریس بود. اعلامیه ها، آفیش ها، نشریه ها، جزوه ها و کتاب های فراوانی از آنارشیست های فرانسوی، بلغار و اسپانیایی در آن منتشر شدند. قرار بود در دوران دیکتاتوری فرانکو پول قلابی، برای ضربه زدن به اقتصاد، در زیرزمین «کندوی کارگری» چاپ و پخش شود. اما این پروژه بی نتیجه رها شد.

آندره برنار در مورد یروانت آبراهامیان می گوید:«زمانی که من او را برای نخستین بار در دهه شصت دیدم، مردی لاغر با موهای نیمه کوتاه جوگندمی به عقب شانه شده بود. او باهوش و مهربان بود.»

یروانت آبراهامیان در بهار ١٩۷٢ در یکی از شهرهای حومه پاریس، پره سن ژروه، درگذشت. سفارت شاهنشاهی ایران در پاریس به محض اطلاع از مرگ یروانت، خواستار ضبط چاپخانه «کندوی کارگری» شد. اما دختر یروانت، تانیا اعلام کرد که حاضر است آن را به آتش بکشد تا دست سفارت را قطع کند. جالب اینجاست که سفارت با عنوان این که یروانت مسلمان نبوده است، از خواسته ی خود عقب نشینی کرد! «کندوی کارگری» سرانجام در سال ١٩٨٠ آتش گرفت و سوخت.
منبع:
Nécrologie in Frente Libertario, Paris, n°۲۱, juin 1972 // Article d’André Bernard in « Un Paris révolutionnaire », Ed. L’Esprit frappeur, 2001

منبع : وبلاگ سیه مشت