«استپان ماکسیمویچ پتریچنکو» انقلابی آنارکو سندیکالیست و رهبر قیام کرونشتات در سال ۱۹۲۱ علیه بلشویک‌ها

در دسامبر ١٩١٧ در درگیرى بین سربازان اتحاد جماهیر شوروى و نیروهاى کارگران نایگرن. پتریچنکو همزمان با بلشویکها و امپراطورى المان (جنگ جهانى اول) مبارزه میکرد و به تخلیه نایگرن در ٢۶ فوریه به مقصد هلسینکی کمک کرد.

در سال ١٩١٩ وى وارد حزب کمونیست شوروى شد ولى اندکى بعد از آن خارج شد. او افسر نظامى نبود و زمانیکه بر کشتى مسیولیت یافت، مهندس کشتى جنگى بود.

زمانیکه قیام توسط تروتسکى سرکوب شد، او به فنلاند رفت، جاییکه به مبارزه علیه بلشویکها ادامه داد. سالهاى زیادى در فنلاند ماند، تا زمانیکه با دولت فنلاند در زمان جنگ بین شوروى و فنلاند بعلت حمایت از گروههاى شورایى تضاد پیدا کرد.

پس از سرکوب قیام، پتریچنکو به فنلاند گریخت و در آنجا مبارزاتش را علیه بلشویکها ادامه داد؛ اما در آنجا دستگیر و در سال ۱۹۴۵ به شوروی تبعید و به زندان مرکزی ولادیمیر که زندانی برای مجرمین خطرناک در شهر ولادیمیر روسیه است فرستاده شد . این زندان در سال ۱۷۸۳ میلادی بازگشایی شد. پتریچنکو پس از مدت کوتاهی در زندان درگذشت.

قیام کرونشتات :

در روز ۲۸ فوریه سال ۱۹۲۱ میلادی ملوانان کرونشتات، در پایگاه نیروی دریایی روسیه در مجاورت شهر پتروگراد (سنت پترزبورگ) که از دیکتاتوری بلشویک‌ها به رهبری لنین به تنگ آمده بودند، دست به قیام زدند. قیام در کرونشتات واقعه‌ای است که در زمان حیات لنین و رهبری او بر حزب و دولت بلشویک اتفاق افتاد.

قیام کرونشتات در ۱۹۲۱ در شهر کرونشتات و توسط ملوانان و هواداران غیرنظامی آن‌ها به رهبری استپان ماکسیمویچ پتریچنکو علیه بلشویکها صورت گرفت.

در سال ۱۹۲۱کمبود مواد غذایی موجب برانگیختن یک سلسله اعتراضات در بین کارگران مسکو شد و در این رابطه از ماه ژانویه گردهمایی های گسترده‌ای در کارخانجات سازماندهی شدند و کارگران خواستار پایان دادن به سرکوب کارگران و نظامی کردن محیط کارگری شدند.

اما بلشویک‌ها بجای واگذاری امور مردم به خود مردم و استفاده از راه حلهای آنان، معترضین را به شکم پرستی متهم کردند و بر فشارهای خود بر علیه کارگران افزودند و سازمان پلیس مخفی «چکا» را به جان آنان انداختند!

در واقع اعمال ضد مردمی و سرکوبگرانه چکا، یکی از دلایل نارضایتی کارگران بود و بین دسامبر ۱۹۱۸ تا نوامبر ۱۹۲۰ سازمانهای سرکوبگر دولت بلشویکی ۵۷۸ نفر از مردم را کشته و ۴۰۰۰۰ نفر یعنی ۶ درصد از ساکنان شهر مسکو را دستگیر کردند!

از ماه ژانویه تا ماه می‌۱۹۲۰ بیش از ۳۴۵ نفر کشته و قبل از آن حدود ۳۰۰۰ نفر از زندانیان را اعدام کرده بودند! بخش اعظم دستگیر شدگان جوانانی بودند که به علت گرسنگی نان دزدده بودند! جالب این بود که بلشویک‌ها در حالی کارگران را به شکم پرستی متهم کرده بودند که خودشان از امتیازات ویژه استفاده می‌کردند و کارگران اعتصابی به رهبری کارگران فلزکار در بیانیه‌ای خواستار توقف امتیازات ویژه سهمیه بندی برای ده هزار نفر از مقامات ارشد حزب بلشویک شدند.

سربازانی که برای سرکوب تظاهرات خیابانی کارگران اعزام شدنده بودند از دستور شلیک به کارگران سرپیچی کردند ولی نیروهای مخصوص بلشویک به نام (ChON) بر روی کارگران آتش گشودند و تعداد زیادی را کشته و زخمی کردند.

گردهمایی بزرگی در راه آهن مسکو ترتیب داده شد و هزار و پانصد نفر دست به تظاهرات زدند و سربازانی که خواستند به تظاهر کنندگان بپیوندند، خلع سلاح شدند. در ۲۳ فوریه ده هزار نفر از کارگران دست به یک راهپیمایی اعتراضی زدند. در آن روز در شهر مسکو مقررات منع رفت و آمد اعلام شد.

جنگ داخلی در روسیه در نوامبر سال ۱۹۲۰ با شکست ژنرال رانگل در کریمه به پایان رسید. در‌‌ همان حال شورش‌های دهقانی در روستاهای روسیه بر علیه سیاستهای تحمیلی حزب بلشویک بر علیه دهقانان تمام روسیه را فرا گرفته بود و یک اعتصاب عمومی شهر پتروگراد را فرا گرفته بود.

در ۲۶ فوریه پرسنل کشتی‌های جنگی «پتروپاولوسک» و «سواستوپول» مستقر در کرونشتات یک گردهمایی اضطراری تشکیل دادند و یک هیأت بررسی و تحقیق به شهر پترگراد فرستادند تا ضمن تحقیق در مورد علل اعتصابات کارگران در شهر پترگراد نتیجه آن را به اطلاع پرسنل کشتی‌ها برسانند.

بعد از گذشت دو روز، گروه تحقیق گزارش داد که سرکوب دولتی عامل بروز اعتصابات در پتروگراد است و با صدور یک قطعنامه پانزده ماده‌ای از مقامات دولتی خواستند تا خواسته‌های زیر را تحقق بخشد: برگزاری انتخابات آزاد شورا‌ها، تحقق آزادی بیان، آزادی انتشار مطبوعات، آزادی برگزاری گردهمایی و ایجاد تشکل‌های کارگری و تحقق ایجاد تشکل‌های دهقانی، چپ سوسیالیستی و آنارشیستی.

یایگاه دریایی کرونشتات در یک جزیره واقع در خلیج فنلاند و مجاورت شهر پتروگراد (سنت پترزبورگ) قرار دارد. ملوانان کرونشتات پیشتازان انقلابهای ۱۹۰۵ و ۱۹۱۷ در روسیه بودند و تروتسکی از آنان به عنوان افتخار انقلاب روسیه نام برده است. ساکنان کرونشتات جزو اولین پیشتازان و مبتکران و اجرا کنندگان شورا‌ها بودند و در سال ۱۹۱۷ یک کمون آزاد و مستقل از دولت تشکیل داده بودند. در کمون خود مدیریت کرونشتات بود که کرونشتات سرخ ظهور کرد و نظام سوسیالیستی، دمکراتیک و برابری در بین سربازان و کارگران تجلی پیدا کرد و تمایل برای عدالت اجتماعی، فعالیت سیاسی، آموزش و پرورش سوسیالیستی و همکاری مشترک بروز کرد.

سربازان و کارگران کرونشتات نیز مانند کارگران و مردم شهر پتروگراد خواهان برابر شدن دستمزد‌ها و بر چیدن راه بندانهای خیابانی شدند تا با آزاد شدن مسافرت، کارگران بتوانند برای مردم شهر که در محاصره پلیس بودند غذا ببرند.

در اول ماه مارس یک گردهمایی شامل شانزده هزار نفر در میدان آنچور بعد از گوش دادن به گزارش تحقیقاتی که قبلأ از طرف نمایندگان پرسنل کشتی‌های جنگی «پتروپاولوسک» و «سواستوپول» تهیه شده بود یک قطعنامه به نام قطعنامه «پتروپاولوسک» صادر کردند که فقط دو نفر از نمایندگان حزب بلشویک به آن رأی منفی دادند و تصمیم گرفته شد که یک هیأت نمایندگی جدید به شهر پتروگراد اعزام شود تا خواستهای مصوبه در کرنشتات را به اطلاع کارگران و مردم اعتصابی پترگراد برساند و از آن‌ها خواسته شود تا نمایندگان بی‌طرفی را به کرنشتات اعزام کنند تا آن‌ها را از آنچه که در پترگراد می‌گذرد مطلع کند اما تمام اعضاء این هیأت توسط دولت بلشویکی دستگیر شدند!

بدنبال این واقعه در دوم ماه مارس یک گردهمایی عمومی متشکل از نمایندگان: پرسنل کشتی‌های «پتروپاولوسک» و «سواستوپول»، پرسنل ارتش، کارکنان بندر و نمایندگان شوراهای اتحادیه‌های کارگری، سازماندهی شد که ۳۰۳ نفر افراد شرکت کننده در این گردهمایی ضمن تأیید قطعنامه «پتروپاولوسک» یک «کمیته انقلابی موقت» پنج نفره انتخاب کردند. شایع شده بود که بلشویک‌ها برای به هم زدن این گردهمایی نیرو اعزام کرده‌اند. در این شرایط کرونشتات انقلابی شعار سالهای ۱۹۱۷ یعنی شعار: «تمام قدرت به شورا‌ها» را سرلوحه شعارهای خود قرار داده بود. دولت بلشویکی به سازماندهندگان اعتصاب اولتیماتوم داد و این اعتصاب را توطئه سازمان اطلاعاتی فرانسه و ژنرال سابق ارتش تزاری به نام کزلوفسکی اعلام کرد.

در همین حال کرونشتات به سازماندهی مجدد خود پرداخت و کمیته‌ها و شوراهای کارگری مجددأ انتخاب شدند و ۷۸۰ نفر نیز حزب بلشویک را ترک کردند و جالب اینکه یک سوم از افراد انتخاب شده برای کمیته کرونشتات در دوم ماه مارس بلشویکهای سابق بودند. علیرغم رفتار خشن دولت اما شورش کرونشتات صلح آمیز و بدون خشونت بود.

در پنجم ماه مارس یعنی دو روز قبل از حمله ارتش بلشویک‌ها به کرونشتات و شروع بمباران آن، دو نفر آنارشیست به نامهای اما گلدمن و آلکساندر برکمن به عنوان میانجی پیشنهاد میانجیگری بین دولت و انقلابیون را دادند اما این پیشنهاد از طرف دولت رد شد.

کارگران وانقلابیون در پتروگراد علیرغم برخورداری از حمایت کرونشتات اما تنها بودند و از حمایت مردم دیگر نقاط روسیه برخوردار نبودند. در ۷ مارس ۱۹۲۱ حکومت بلشویکی برای سرکوب شورش کرونشتات پنجاه هزار سرباز به آنجا اعزام کرد و این سربازان با سه هزار نفر از کادرهای حزب بلشویک همراهی می‌شدند تا مانع پیوستن سربازان به انقلابیون کرونشتات شوند.

در شهر پترگراد مقررات حکومت نظامی برقرارگردید. حمله اول ارتش به کرنشتات با شکست مواجه شد و تعدادی از سربازان دولتی به شورشیان پیوستند و تعدادی نیز از دستور حمله سرپیچی کردند ولی سرانجام از ۷ مارس بعد از ۱۰ روز جنگ مداوم در ۱۷ مارس شورش کرونشتات سرکوب شد و بلشویک‌ها با سرکوب کارگران و سربازان شورشی حاکمیت ترور و وحشت خود را در آنجا تثبیت کردند! سربازان ارتش سرخ پایگاه کرونشتات را اشغال کردند و بلشویک‌ها با به راه انداختن یک حمام خون از ملوانان کرونشتات و اهالی پتروگراد انتقام گرفتند.