جنبش آنارشیستی نیروی سوم در عرصه جهانی‌ در مقابل دولت‌های راست و چپ

از زمانی‌ که چپ دولتی به رهبری لنین موفق به کسب قدرت سیاسی شد ما شاهد شکل گیری دولت‌های چپ گوناگون و مختلفی‌ در عرصه جهانی‌ بوده‌ایم که در مقابل راست دولتی به رویارویی و تقابل سیاسی، نظامی، تسلیحاتی، فرهنگی‌ و… برخواستند و هم زمان این هر دو نیروی به ظاهر متخاصم دولتی دشمن مشترکشان را که همانا آنارشیست‌ها بودند را فراموش نکردند و به اشکال مختلف با آنان مبارزه کردند.
اینکه چرا تا کنون نیروی سوم (جنبش آنارشیستی) در عرصه جهانی‌ نتوانسته است پیروز شود دلا یل گوناگونی دارد از جمله آنکه:
۱- به دلیل آنکه طرح های ارائه شده از طرف آنارشیست‌ها معمولا ناروشن بوده و برای مردم ملموس نبوده است تا بتوانند تصور کنند که چگونه بدون دولت راست یا دولت چپ می‌‌توان جامعه را حفظ واداره کنند و به ضرورت جامعه بدون دولت نرسیده اند.
۲- به دلیل  تنوع تفکرات آنارشیستی که علت آن در خود ماهیت آنارشیسم است.
۳- به دلیل کوچک بودن بخش عمده گروه‌های آنارشیستی که به‌‌ همان اندازه تاثیر آن‌ها کوچک است.
۴- پراکندگی و عدم انسجام گروه‌های آنارشیستی با یکدیگر و تبدیل نشدن آن به یک جنبش عظیم اجتماعی است (البته به جز مواردی مانند جنگ داخلی اسپانیا بین سالهای ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹و…….)
۵- بخش قابل توجهی‌ از کسانی‌ که خود را آنارشیست می‌‌دانند عملا هیچ اقدامی برای رشد و گسترش تفکر خود نمی‌‌کنند و عمدتا در فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی، هنری و… غیرفعال هستند و نقشی ندارند
۶- نداشتن تعریف درست از مفهوم آنارشیسم، حتی کسانی‌ که خود را آنارشیست می‌ دانند و آن را صرفا در حوضه فردی تعریف می‌‌کنند و نه در حوضه عمل اجتماعی و سیاسی
۷- عدم توجه آنارشیست‌ها به نقش تبلیغات برای رشد تفکر آنارشیستی
۸- از آنجا که آنارشیست‌ها به جای کسی‌ مبارزه نمی‌کنند و قرار نیست دولتی تشکیل دهند، تصور عام مردم آن است که این تفکر همیشه در قالب اپوزیسیون باقی‌ خواهد ماند و طرح‌ها و ایده‌های آنان آرمان گرایانه و تخیلی است هر چند که انسانی‌ است و در صورت تحقق، مدینه فاضله تحقق پیدا خواهد کرد
۹- از آنجایی که زمانی‌ آنارشیسم می‌‌تواند پیروز شود که توسط خود توده‌های مردم آگاهانه تحقق پیدا کند، در واقع نیاز به یک مشارکت حد اکثری و جمعی دارد
۱۰- تبلیغات زیادی همیشه بر علیه آنارشیسم توسط دولت‌های راست و چپ صورت گرفته است و تلاش کرده‌اند تا مفاهیم نادرستی را که جای مفاهیم واقعی‌ آن در جامعه تبلیغ کنند
۱۱- موفقیت در تحقق جامعه آنارشیستی نیاز به کار جمعی توسط توده‌های مردم در هر عصری دارد تا با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی و……. شکل و محتوای آلترناتیو آنارشیستی خود را در آن برهه زمان برنامه ریزی کنند یعنی‌ آنارشیسم یک نسخه از قبل پیچیده شده نیست و با توجه به شرایط روز می‌‌بایست خود را تعریف کند و آنارشیسم فاقد اندیشمندان مشخصی‌ است بنابراین پیروزی جنبش آنارشیستی را در هر عصری مشکل می کند چراکه در هر دوره ای موفقیت یا عدم موفقیت آنارشیستها و مردم بستگی به توازون قوا در عرصه جهانی و مقدار خلاقیت بکار رفته در روند مبارزاتی دارد.
۱۲- بسیاری از آنارشیست‌های فرد گرا، بیشتر فرد گرا و غیرفعال در حوزه سیاسی هستند تا اینکه آنارشیست فعال فرد گرا باشند که برای آرمانهای خود مبارزه و تلاش کنند.

۱۳- سرکوب گسترده و خونین آنارشیست‌ها در برهه‌های خاص و حساس تاریخی از جمله  در کمون پاریس در سال ۱۸۷۱، شکست آنارشیستهای اوکراین و ملوانان کرونشتات در سال ۱۹۲۱  ، جنگ داخلی اسپانیا از ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ وسرکوب جنبش کارگری آمریکا در ماه مه ١۸۸۶ و اعدام رهبران آنارشیست جنبش کارگری

بررسی وضعیت جنبش آنارشیستی در شرایط کنونی‌:
از آنجایی که نیرو‌های راست دولتی در بحران سرمایه داری بسر می‌‌برند و نیرو‌های چپ دولتی نیز شکست خورده‌اند و همانطور که آنارشیست‌ها همیشه معتقد بوده‌اند، در واقع پاشنه آشیل چپ دولتی تشکیل دولت و حزب با توجه به سنت و تجربه راست دولتی بوده است یعنی‌ همانند نیرو‌های بورژوازی دست به ساخت حزب و دولت زده‌اند و همانند آن‌ها به جای مردم بر کرسی قدرت تکیه زده‌اند و قدرت و سرمایه آنان را فاسد کرد و هدفشان همیشه کسب قدرت سیاسی بوده است همانند اسلاف خود در بخش راست دولتی و هیچ اعتقادی به دموکراسی مستقیم و آزادی بی‌ قید و شرط نداشته‌اند و با تمرکز قدرت و انباشت سرمایه در دستان خود می‌‌خواسته‌اند به جنگ قدرت دولت‌های راست سرمایه داری بروند و همانند بورژوازی دچار بورکراسی بوده‌اند و برای حفظ قدرت و جاه طلبی خود هر صدای آزدیخواهی را در نطفه خفه کردند.
جنبش آنارشیستی با توجه به شرایط موجود جهانی‌ می‌‌تواند مورد توجه بیشتر توده‌های مردم قرار بگیرد و زمانی‌ آنارشیسم در همه جوامع رشد خواهد کرد که مردم بتوانند شکل جدید اداره جامعه را در ذهن خود تصور و ترسیم کنند یا اینکه حداقل در جوامعی به پیروزی برسد.
در شرایط حاضر جنبش آنارشیستی دربرخی از کشورها در وضعیت خوبی‌ بسر می‌‌برد نسبت به سایر کشورها  ولی‌ در ایران شاهد یک جنبش آنارشیستی بالفعل نیستیم ولی‌ آنارشیسم در ایران نیروی بالقوه قابل توجه‌ای دارد مخصوصا در بین زنان و جوانان و تا حدی در جنبش کارگری، البته جنبش کارگری بیشتر در چنگال تفکر چپ دولتی اسیر است ولی‌ گرایشات آنارکو سندیکالیسم در بخشی از جنبش کارگری وجود دارد.
آنارشیسم در ایران هنوز نیروی سوم نیست و محسوب نمی‌شود ولی‌ نسبت به چپ دولتی دروضعیت بهتری بسر می‌‌برد و به همین خاطر با بیرون زدن جوانه‌های اندیشه آنارشیسم از یک طرف و از طرفی‌ دیگر هر چه بیشتر چپ دولتی به بحران و عدم جایگاه خود در جامعه پی‌ می‌‌برد به همین دلیل حملات خود را به آنارشیسم افزایش می‌‌دهند و از طرفی‌ دیگر شاخک‌های امنیتی و تبلیغاتی رژیم نیز حساس شده‌اند و سعی‌ می‌‌کنند آن را از دیدگاه اسلامی نقد و رّد کنند و همین روز‌ها است که برای آن حدیثی نیز پیدا کنند
که همین نشانه آن است که رژیم نیز به رشد اندیشه آنارشیستی در جامعه پی‌ برده است.
نگاهی‌ به وبلاگ‌ها نیز نشان می‌‌دهد که بخشی از وبلاگ نویسان فعال خود را آنارشیست می‌‌دانند و بخشی نیز دارای اندیشه‌های آنارشیستی هستند بدون آنکه خود به آن اذعان‌ کنند ولی‌ مهم تفکر آنارشیستی است که در نوشته‌های آنان مشهود است.
در گذشته جنبش سیاسی ایران فاقد گروه آنارشیستی منسجم و شناخته شده در عرصه جهانی‌ بوده است و فقط تعداد افرادی در خارج خود را آنارشیست می‌‌دانستند و یا نشریاتی را با تیراژ محدود منتشر می‌‌کردند مانند نخدار، نافرمان، انسان آزاد، ماهیانه، آبگون و…. ولی‌ امروزه ما شاهد گروه‌های کوچک آنارشیستی مستقل و غیرمتمرکزدر ایران هستیم و “عصر آنارشیسم” نیز یک گروه آنارشیستی فعال و نسبتا شناخته شده است که ارتباطاتی را با آنارشیستهای دیگر کشور‌ها دارد ودر چندین کشور فعال می‌باشند. امروزه تعداد قابل توجهی‌ از جوانان خود را آنارشیست می‌‌دانند هر چند که فعال نیستند و فقط نام آن را بر خود نهاده‌اند ولی‌ باز خود این امر مثبت است و قابل تعمق و بررسی است که نشان می‌دهد اندیشه آنارشیستی تا چه حد مورد توجه و قبول جوانان قرار گرفته است.