آیا سر گاو نظام در خمره هسته ای گیر کرده است؟

مذاکرات هسته‌ای حکومت اسلامی با پنج بعلاوه یک بی‌شباهت به حکایت «گیرکردن سر گاو در خمره» نیست .

اظهارات اخیر خامنه ای و روحانی نشان می دهد که سر گاو نظام در خمره هسته ای گیر کرده است.

یک هفته پس از تفاهم حکومت اسلامی و شش قدرت جهانی برای محدود کردن برنامه های اتمی این کشور در مقابل برداشته شدن تحریمها , روز پنجشنبه، ٢٠ فروردین (٩ آوریل) خامنه‌ای در نخستین سخنرانی پس از صدور بیانیه هسته‌ای لوزان گفت : “اگر از من بپرسند شما موافقید یا مخالف می گویم نه موافقم و نه مخالف. آنچه که تاکنون انجام گرفته، نه اصل توافق و مذاکره منتهی به توافق را تضمین می کند و نه محتوای آن را تضمین می کند. حتی تضمین نمی کند که این مذاکرات تا به آخر برسد و به یک توافق منتهی شود. اینکه به بنده و دیگران تبریک می‌گویند، بی معنی است برخی اوقات گفته می شود که جزئیات این مذاکرات، زیر نظر رهبری است در حالیکه این سخن درست نیست. این فرصت سه ماهه یک موضوع غیرقابل تغییر نیست و اگر این مدت زمان افزایش یابد هیچ اشکالی ندارد همانگونه که طرف مقابل در برهه ای از مذاکرات، زمان را هفت ماه عقب انداختند.”

اینکه خامنه ای از سر استیصال به ظاهر رای ممتنع می دهد و با گفتن اینکه جزئیات این مذاکرات، زیر نظر رهبری  نیست بسیار احمقانه است که بالاترین فرد نظام در مهمترین و طولانی ترین مذاکرات ۱۲ ساله در طول تاریخ جمهوری اسلامی بگوید نه مخالف است و نه موافق و از جزئیات اطلاع ندارد و در واقع سلب مسئولیت می کند و دست خودش را باز می گذارد که بتواند زیر توافقات صورت گرفته بزند و تاکید خامنه ای در اینکه اشکالی ندارد زمان توافقات نهایی عقب بیفتد می خواهد بگوید که عجله ای ندارند در حالی که از آنطرف خامنه ای و روحانی بر برداشته شدن تمام تحریمها از روز اول توافق تاکید می کنند.

در ادامه خامنه ای گفت : ” نکته بعدی این است که در این مذاکراتی که دارد انجام می‌گیرد که بخشی از آن هم مذاکره با طرف آمریکایی است این مذاکرات فقط در موضوع هسته‌ای است، فقط، ما در هیچ موضوع دیگری فعلاً با آمریکا مذاکره نداریم، هیچ، این را همه بدانند، نه در مسائل منطقه، نه در مسائل گوناگون داخلی نه در مسائل بین‌المللی، فقط موضوع مورد بحث و مورد مذاکره امروز مسائل هسته‌ای است حالا این یک تجربه‌ای خواهد شد اگر طرف مقابل از کج تابیهای معمولی خودش دست برداشت یک تجربه‌ای برای ما میشه که خیلی خوب می‌شود در یک موضوع دیگر هم مذاکره کرد با اینها، اما اگر دیدیم نه این کج تابیهایی همیشه از اینها دیدیم باز هم وجود دارد و کج راهه‌ای اینها دارند می‌روند تجربه گذشته ما تقویت خواهد شد”

تاکید خامنه ای بر اینکه این مذاکرات فقط در موضوع هسته ای است اتفاقا اصلا چنین نیست و دغدغه دولتهای غربی (که از جمله نگران دست یافتن ایران به بمب اتمی و ادامه دخالت نظامی در دیگر کشورها هستند) و دغدغه دولتهای منطقه ( که از جمله نگران دخالت نظامی رژیم در منطقه هستند و به دولتهای مذاکره کننده فشار میآورند ) و مجامع حقوق بشری ( که در باره نقض حقوق بشر در ایران به دولتهای غربی متذکر می شوند ) نه تنها نگران دست یافتن جمهوری اسلامی به سلاح هسته ای هستند بلکه دخالتهای مستقیم نظامی رژیم در منطقه و ادامه سیاست تروریسم جمهوری اسلامی وادامه سرکوب داخلی و نقض سیستماتیک حقوق بشر مردم و مخالفین نظام در ایران مد نظر آنان است و از این فرصت پیش آمده در اثر تحریم ها استفاده خواهند کرد هر چند که وزیر امور خارجه آمریکا موضع این کشور در قبال تحولات منطقه و بحران یمن کاملا مستقل از توافق آنها با ایران در باره مناقشه اتمی است. کری گفت: «ما می‌توانیم هم‌زمان دو کار انجام دهیم.

وزیر امور خارجه آمریکا نسبت به ادامه دخالت ایران در یمن هشدار داد و گفت: «ایران باید درک کند که وقتی منطقه بی‌ثبات می‌شود و کسانی در خارج از مرزهای خود علنا در حال پیش‌برد جنگ هستند، ایالات متحده آمریکا به تماشا نخواهد ایستاد.»
جای کری در عین‌حال تاکید کرد: «ایالات متحده آمریکا هر چند در پی رویارویی با ایران نیست، اما در کنار متحدان و کشورهای دوست خود که احساس می‌کنند از سوی ایران در معرض تهدید هستند، خواهد ایستاد.»

در حالی که خامنه ای و روحانی در اظهارات روز پنجشنبه خود بر برداشته شدن تمام تحریمها از روز اول توافق تاکید داشتند، اما سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به این اظهارات بر مرحله ای بودن تعلیق تحریمها تاکید کرد و آن را مشروط به بررسی اجرای تعهدات از طرف ایران دانست و  روز چهارشنبه، جان کری وزیر خارجه ایالات متحده در جواب سوال خبرنگاری که از او درباره “تمایل ایران مبنی بر ادامه فعالیتهای مرتبط با گسترش تسلیحات هسته ای” پرسید، گفت: “نه کاملا مخالف این نگاه است و اگر ایران نخواهد این موضوع را عملی کند دیگر توافق جامعی هم در کار نخواهد بود.”

حسن روحانی، در مراسم دولتی روز ملی فناوری هسته ای گفت: “ما دنبال شکست و باخت کسی در مذاکرات هسته ای نیستیم، ما دنبال مذاکرات برد – برد به نفع منطقه و جهان هستیم.” این اظهارات روحانی یعنی هر دو طرف مذاکره کننده بروند و کشکشان را بسابند چراکه چگونه ممکن است به توافقی برسند در حالی که نتیجه مذاکرات برای هر ۲ طرف برد – برد باشد ؟

یکی از اختلافاتی که همچنان میان جمهوری اسلامی و آمریکا تا سی ام ژوئن، ١٠ تیر ماه تا تاریخ نهایی توافق جامع هسته ای، باقی است نحوه برچیدن تحریمها است.

آمریکایی ها خواستار لغو تحریمها بصورت گام به گام هستند و در این راه تعهد ایران مبنی بر اجرای بند بند تفاهم نامه هسته ای جزو شروط اصلی است.

هدف خامنه ای و روحانی از اطهارات اخیر از طرفی گرفتن امتیازات بیشتر در روند مذاکرات است و از طرفی دیگر می خواهند شکست در توافق هسته ای برای جمهوری اسلامی را پیروزی جلوه دهند و با افکار عمومی مردم مخالف نظام و اقلیت هوادار خود در جامعه بازی کنند.