قتل عام ارامنه و گذار از عصر کهن به جدید!

قتل عام ارامنه و گذار از عصر کهن به جدید!

انکار یک نسل‌کشی آخرین مرحله‌ی آن نیست، بلکه نخستین مرحله‌ی یک نسل‌کشی جدید است

کمیته حقوقی پلاتفرم دمکراتیک ایران

قتل عام ارامنه به سال ۱۹۱۵ موجب واکنش جامعه‌ی بین‌المللی شده و در این خصوص برخی از کشورها با استناد به این که اقدامات صورت گرفته در این قتل عام به صورت سازمان یافته بوده و همچنین به دلیل استخدام مجریان قتل در سازمان ویژه، این مسئله را تحت عنوان «نسل کشی» مطرح می‌کنند.

بیان قساوت‌های سده‌ی بیستم، می‌تواند به نوعی گمراه کننده باشد. اینکه تنها در آن سده شاهد وحشیگری و بربریت هستیم، افسانه‌ای بیش نیست. زیرا کل تاریخ بشر سرشار از جنگ، قتل عام، شکنجه و قساوت است.

آنچه ما را غافلگیر می‌کند تنها مقیاس و گستردگی این رخدادها نیست. دست کم در اروپا، آنچه در سده‌ی بیستم رخ داد با انتظاراتی که در آغاز این سده می‌رفت، یقیناً منافات داشت. صد سال صلحِ (تقریباً) پیوسته در اروپا، از زمان شکست “ناپولئون بناپارت” تا جنگ جهانی اول، در ابتدای قرن بیستم، این اندیشه را پذیرفتنی کرده بود که نوع بشر از گذشته‌ی ستیزه جویانه‌اش فاصله گرفته است!

در حقیقت کلمه نسل کشی یا Genocide که از دو واژه یونانی Genos، به معنای دسته و قوم و cide، به معنی کشتن و کشتار، تشکیل می‌شود.

این واژگان از سال ۱۹۴۳ در ادبیات حقوقی بکار گرفته می‌شود. بر اساس تعریف بیانیه‌ی سازمان ملل متحد (در ۹ دسامبر۱۹۴۸) که با عنوان «جلوگیری از نسل کشی و مجازات آن» منتشر شده، «نسل کشی به اعمالی اطلاق می‌شود که در  جهت نابودی و حذف فیزیکی بخش یا کل گروهی به‌دلیل نژاد، قومیت، ملیت، مذهب یا اعتقاد به ایدئولوژی خاص صورت گیرد.»

در بند دوم این بیانیه، مصداق‌های بارز و آشکار این عمال و تلاش‌ها مشخص گردیده است: «کشتار جمعی یک گروه، ایجاد لطمات روانی و جسمانی بر یک گروه، تحمیل شرایطی برای جلوگیری از تولیدمثل یک گروه…»

که این بند دوم را نیزمی‌توان آشکارا مصداق بارز«نسل کشی، Genocide» در کشتار جمعی زندانیان سیاسی (تابستان۱۳۶۷) توسط حکومت اسلامی در ایران قلمداد نمود. اگرچه در( نوامبر۲۰۱۷/آبانماه ۱۳۹۶) کشتار جمعی زندانیان سیاسی تحت عنوان «ناپدید شده‌ی قهری» توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شد؛ اما با توجه به اینکه این قربانیان در گورهای جمعی و توسط حکومت اسلامی در ایران به قتل رسیده و مکان (خاوران) آنان مشخص است، نمی‌توان این رخداد را به عنوان «ناپدید شده قهری» قلمداد نمود!

کشورهای عضو سازمان ملل، با امضای بیانیه‌ی ٰ«جلوگیری از نسل کشی و مجازات آن» خود را موظف به رعایت مفاد آن کرده اند. همچنین این تعهد حتی زمانی که قوانین داخلی این کشورها با مضمون بیانیه در «تضاد و مغایرت» قرار گیرد، پابرجا بوده و معتبر است.

حال آنکه در (۲۴,۴،۹۱۵)  کشتار ارامنه به دست عثمانی‌ها صورت گرفت و در همان سال شاعری به نام “چارلز سورلی، Charles Hamilton Sorley، چند ماه پیش از مرگش در میدان نبرد، در نامه‌ای به خانه می نویسد: « به هر حال، جنگ در سده‌ی حاضر نابخشودنی است: و همه‌ی طرف‌های درگیر به یک اندازه در وقوع آن مقصرند». برخی از کسانی که در جنگ خلیج فارس شرکت کرده‌اند ممکن است جنگ را نابخشودنی بدانند، اما احتمال اینکه جنگ در سده بیستم را نابخشودنی بدانند کم است!

اما در سده بیست‌ویکم، داستان زمانه‌ی ما یکسره با رویدادهای تازه‌ای که بی‌وقفه سرازیر می‌شوند پیش چشمانمان گشوده‌تر می‌نماید و با این همه اطلاعات، دشوار می‌توان کناری ایستاد و به معنا و اهمیت نسبی رخدادها اندیشید.

با آن که تاریخ‌نگاران بی‌طرف تا کنون با تکیه بر پژوهش‌های همه‌سویه‌ی معتبر، نسل‌کشی ارمنیان به امر ترکان عثمانی و بر اساس طرحی از پیش‌تعیین‌شده را به ثبوت ‌رسانده‌اند، دولت ترکیه با وجود عدم انکار وقوع چنین واقعه‌ای، از به رسمیت شمردن آن به عنوان “نسل‌کشی” سرباز می‌زند و اجرای برنامه‌ریزی‌ شده‌ی کشتار گروهی ارامنه را زیر سوال و شک و شبهه می‌برد.

بیست‌ونه کشور کشتار ارامنه را به‌عنوان یک واقعه‌ی تاریخی که منتج به نسل کشی ارامنه گردید به رسمیت می‌شناسند. اروگوئه نخستین کشور در سال ۱۹۶۵ بود که این رخداد را به‌عنوان نسل کشی به رسمیت شناخت.

پارلمان اروپا در ۱۸،۶،۱۹۸۷ بیانیه‌ی مشابهی در این خصوص صادر کرد و از کشور ترکیه خواست با به رسمیت شناختن این تراژدی بزرگ (اصطلاحی که ترکیه در مورد قتل عام ارامنه به کار می‌برد) به‌عنوان نسل کشی، زمینه‌ی آشتی با ارمنستان را فراهم آورد و این خواست در بیانیه (۲۸،۲،۲۰۰۲) این پارلمان یکبار دیگر با تأکید تکرار شده است.

مجلس سنای فرانسه در تاریخ ۸،۱۱،۲۰۰۰ قتل عام ارامنه را به رسمیت شناخت. در قطعنامه‌ی تصویب شده آمده است: «سنای فرانسه کشتار ارامنه در سال ۱۹۱۵ در امپراطوری عثمانی را «نژاد کشی» می‌داند.» همچنین پارلمان فرانسه در ۱۸،۱،۲۰۰۱ لایحه‌ی نژادکشی ارامنه را با اکثریت قاطع را به رسمیت شناخته و آن را در کتاب «قانون جمهوری» درج نموده است. در ۳۰،۱،۲۰۰۱ لایحه‌ی مصوب توسط پارلمان فرانسه به امضای ژاک شیراک رئیس جمهور وقت فرانسه و لیونل ژوستین نخست وزیر وقت رسیده و واجد اعتبار قانونی و حقوقی گردید.

از آن پس «انکار نسل کشی» ارامنه در فرانسه جرم محسوب می‌گردد. شهرداری پاریس نیز در ۲۹ ژانویه۲۰۰۱ تصمیم گرفت تا مجسمه «کومیتاس، روحانی، موسیقیدان و تنها بازمانده قتل عام بیست و چهارم آپریل را به عنوان یادبود قتل عام ارامنه در یکی از میادین پاریس برپا نماید.

ایالات متحده‌ی آمریکا، بریتانیا، استرالیا، ایران، اسرائیل، اسپانیا و کلمبیا از جمله کشورهایی هستند که برخی نهادهای حقوقی و سیاسی، آن را به‌عنوان «نسل‌کشی» قبول کرده‌اند. با این حال دولت مرکزی هنوز به طور رسمی این واقعه را به رسمیت نپذیرفته است.

همچنین مجلس نمایندگان آمریکا طی قطعنامه ای ۲۹،۱۰،۲۰۱۹ نسل کشی ارامنه توسط دولت اعثمانی را به رسمیت شناخت. اگرچه این قطعنامه به حیث قانونی الزام آور نیست، اما می‌تواند تنش‌های بین آمریکا و ترکیه را افزایش دهد.

البته در آرشیو آلمان که هم‌پیمان امپراطوری عثمانی در جنگ جهانی اول بود، از مهم‌ترین مدارک و شواهدی است که نشان می‌دهد مقامات عثمانی «قصد نسل‌کشی» داشتند. این مدارک و شواهد که شامل تلگرام‌ها و یادداشت‌های مقامات و دیپلمات‌های آلمانی است، نشان می‌دهد که مقامات آلمانی از نسل‌کشی ارمنی‌ها مطلع بودند و حتا در مواردی فرمان کوچ اجباری را خود صادر کرده‌اند. سفیر آلمان در یکی از یادداشت‌هایش می‌نویسد که رئیس پلیس پایتخت عثمانی به وی از طرحی چند مرحله‌ای برای کشتن هزاران ارمنی باقی مانده در قسطنطنیه خبر داده است. با این وصف کشور آلمان نیز یکی از بیست و نه کشوری است که این رخداد تاریخی را با عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته است.

هدف از این قتل عام، تغییر ساختار جمعیتی کشور در سه جهت بود:

«پراکندن ارمنیان به گونه‌ای که آن‌ها دیگر یک جمعیت تعیین کننده در برابر عثمانی‌ها نباشند. جذب و حل کردن ارمنیان و اسلامیزه کردن آن‌ها به ویژه زنان و کودکان و سرانجام نابود کردن آن‌ها به صورت فیزیکی و کشتارهای جمعی.»

بنابر همین اساس اسناد متعددی وجود دارد که نشان از خشونتی غیر انسانی بر علیه زنان، کودکان و ارامنه‌ی بی‌دفاع  و شکلی از خشونت برعلیه بشر، آن هم به دلیل قومیت و نژاد توسط حکومت وقت ترکیه رخداده است. اگرچه تاکنون این فاجعه‌ی انسانی در هیچ شکلی از آن توسط دولت ترکیه  پذیرفته نشده است و  دولت مردان ترکیه چشمان خود را بر یکی از غم‌انگیرترین فجایع انسانی قرن بیستم بسته اند.

چرایی حساسیت ترکیه در مورد نسل کشی

پرسش مهمی که برجسته می‌نماید آن است که با گذشت بیش از یک صد سال از آن واقعه، چرا ترکیه نسبت به هرگونه موضع‌گیری در راستای تایید آن واقعه این گونه برآشفته شده و اقدام به موضع گیری نمی‌نماید؟

در حقیقت دو دلیل عمده را می توان در این خصوص برشمرد:

نخست: آن که به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه، تاریخ قهرمانانه و افتخار آمیز این کشور (ترکیه) پس از جنگ استقلال و همزمان با سقوط دولت عثمانی را مورد پرسش قرار می‌دهد. ترک ها حاضر نیستند که مسئولیت رویدادهایی را که در گذشته رخ داده است، بر عهده گیرند.

دلیل دوم: به رسمیت شناختن نسل‌کشی به حیث قانونی، مسئولیت‌هایی را برای دولت ترکیه در پی خواهد داشت. برای نمونه ترک‌ها ناگزیر به پرداخت غرامت خواهند شد.

بررسی واقعه سال ۱۹۱۵، بیش از آنکه واکنشِ حقوقِ بشر دوستانه به رویدادهای یاد شده باشد به عنوان ابزاری به منظور کسب منافع سیاسی بدل شده است.

بدین اعتبار و بر اساس آنچه پیشتر گفته شد؛ کمیته‌ی حقوقی پلاتفرم دموکراتیک ایران اعلام می‌دارد که «موضوع نسل کشی تنها در چوکاتِ سیاسی، نمی‌تواند روشنگر واقعیت‌ها باشد. بل، ضروری است:

–  تا رسیدگی به جرم مرتکبان جنایات علیه بشریت، را دادگاهی بی‌طرف و منصفانه و به دور از تنش‌های سیاسی و منافع قدرت‌های جهانی،. برعهده گیرد.

دادگاه  مورد نظر همانا دیوان کیفری بین المللی (ICC) است که صلاحیت رسیدگی به چهار جرم از شدیدترین جرائم را دارد: « نسل کشی، جرائم علیه بشریت، جرائم جنگی و جرم تجاوز». در حقیقت منظور از تأسیسِ چنین دادگاهی، تعقیب مرتکبین جرائم یاد شده در بالا، در یک دادگاه مستقل بین‌المللی و الزام ایشان به پاسخگویی در محضر جامعه‌ی جهانی است.

در این خصوص می‌توان به استناد ماده (۸) اعلامیه‌ی جهانی حقوق بشر چنین اعلام می‌دارد: «هرکس حق دارد در قبال اعمالی که حقوق اساسی وی را مورد تجاوز قرار می‌دهند و این حقوق به‌موجب قانون اساسی و یا قانون دیگری برای او شناخته شده، به دادگاه های ملی صلاحیت‌دار به گونه‌ای تأثیر گذار دادخواست دهد.»

از این بیش  دیوان بین‌المللی دادگستری در سال ۱۹۵۱ در قضیه‌ی «حق شرط بر کنوانسیون نسل‌کشی» اظهار داشت: «اصول بنیادین و زیربنایی عهدنامه‌ی سازمان ملل متمدن به عنوان اصول‌الزام آور برای کلیه کشورها، حتا بدون وجود هرگونه تعهد به قراردادی به رسمیت شناخته شده است.»

و بدین وسیله خواهان ورود جامعه‌ی جهانی به ویژه سازمان ملل متحد، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی حقوق بشری به این فاجعه‌های غیر انسانی که ابتنا دارد بر:

– الزام دولت ترکیه  بر به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه، پاسخگویی به جامعه‌ی جهانی و به‌ویژه پرداخت خسارات و غرامات وارده بر بازماندگان قربانیان آن؛

– و نیز الزام حکومت اسلامی در ایران افزون بر به رسمیت شناختن کشتارجمعی زندانیان سیاسی ۱۳۶۷، پرداخت خسارات و غرامات وارده بر بازماندگان قربانیان آن، هستیم.

با وجود دیاسپورای ارمنی در سراسر جهان، می‌توان بیان داشت که جامعه‌های متعدد موجودِ ارامنه در کشورهای مختلف محصول نسل کشی سال ۱۹۱۵ است. بیش از صدسال است که تمامی اقلیت‌های ترکیه تاوان عدم مجازات و انکارهای حکومت ترکیه را می‌پردازند.

هنگامی که فاجعه‌ای با این ابعاد بزرگ توسط عامل آن مورد انکار واقع می‌شود؛ اهمیت آن در ذهنِ جمعیِ فرهنگی که قربانی شده تشدید می‌گردد. این رخداد بخش مهمی از هویت ارامنه چه در ارمنستان و یا در خارج از آن را تشکیل می‌دهد. به بیانی دیگر قتل عام ارامنه نخستین تجربه‌ی تاریخی جامعه ارمنی در گذار از عصر کهن به عصر جدید است.

پیوست‌ها:

• بیانیه‌ی سازمان ملل متحد (۹ دسامبر۱۹۴۸)
• کنوانسیون «منع و مجازات نسل کشی» و حق شرط بر اساس اعلامیه شماره ۱۱۲۱۵۳۱۱۶۱۳ و مواد(۲،۴،۶،۷،۸،۹ و ۱۲)
• بیانیه پارلمان اروپا در خصوص به رسمیت شناختن «نسل کشی ارامنه»، (۱۹۸۷)
• بیانیه پارلمان اروپا در همین خصوص (۲۰۰۲)
• بیانیه مجلس سنای فرانسه (۲۰۰۰)
• قانون جمهوری فرانسه در خصوص «جرم انگاری انکار نسل کشی» (۲۰۰۱)
• قطعنامه مجلس نمایندگان آمریکا مبنی بر به رسمیت شناختن «نسل کشی ارامنه توسط دولت ترکیه»، (نوامبر۲۰۱۹)
• اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی ماده (۵ و۶)
• مراجع صلاحیت دار بین‌المللی در رسیدگی به جرائم علیه بشریت از جمله دیوان دادگستری بین‌المللی کیفری
• اساسنامه رم
• بیانیه سازمان عفو بین الملل در خصوص کشتار جمعی زندانیان سیاسی در ایران

قتل عام ارامنه و گذار از عصر کهن به جدید!

———————————————————————————————–

آدرس و اسامی صفحات مرتبط با اتحادیه آنارشیستهای ایران و افغانستان

Anarchist Union of Afghanistan and Iran, May 24, 2018

P.S:The possibility of joining new people and groups of anarchists will be permanent

The Union has many social media and other communication channels. You will find them at the bottom of this page

۱- آدرس عصر آنارشیسم در اینستاگرام

https://instagram.com/asranarshism/

—————————————-

۲- آدرس عصر آنارشیسم در تلگرام

https://telegram.me/asranarshism

—————————-
۳- عصر آنارشیسم در توئیتر

https://twitter.com/asranarshism

———————————–

۴ – فیسبوک عصر آنارشیسم

https://www.facebook.com/asranarshism

—————————————

۵ – فیسبوک بلوک سیاه ایران

https://www.facebook.com/iranblackbloc

————————————————–

۶ – فیسبوک آنارشیستهای همراه روژاوا و باکورAnarchists in solidaritywiththeRojava

https://www.facebook.com/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D9%88%DA%98%D8%A7%D9%88%D8%A7-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B1-Anarchists-in-solidarity-with-the-Rojava-434646579975914

———————————————————-

۷ – فیسبوک دفاع از زندانیان و اعدامیان غیر سیاسی

https://www.facebook.com/sedaye.bisedayan

————————————————————

۸ – فیسبوک کارگران آنارشیست ایران

https://www.facebook.com/irananarchistlabors

——————————————————

۹- فیسبوک کتابخانه آنارشیستی

https://www.facebook.com/anarchistlibraryfa

————————————————–

۰ ۱– فیسبوک آنارشیستهای همراه بلوچستان

https://www.facebook.com/anarchistinsupportbaluchistan

—————————————————–

۱۱ – فیسبوک  هنرمندان آنارشیست

https://www.facebook.com/anarchistartistss

————————————————-

۱۲ – فیسبوک دانشجویا ن آنارشیست

https://www.facebook.com/anarchiststudents

——————————————-

۱۳ – فیسبوک شاهین شهر پلیتیک

https://www.facebook.com/shahre.shahin

———————————————–

۱۴ – فیسبوک آنتی فاشیست

https://www.facebook.com/ShahinShahrPolitik

————————————————

۱۵ – آدرس آنارشیستهای مریوان در کانال تلگرام

https://t.me/anarchyinmarivan

———————————

۱۶-آدرس تماس با ماcontact us

info@asranarshism.com

———————————

۱۷ – سایت عصر آنارشیسم

https://asranarshism.com

——————————————–

۱۸ – آدرس کانال آنارشیستهای کردستان در تلگرام

بڵاوکردنەوەی بیرو هزری ئانارکیستی

https://t.me/kurdistananarshist

——————————-

۱۹- فیسبوک میتینگ دهه هفتاد و هشتادی ها

https://www.facebook.com/%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%86%DA%AF-%D8%AF%D9%87%D9%87-%D9%87%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%88-%D9%87%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-505093803031731/

——————————————

۲۰ – گوگل پلاس عصر آنارشیسم

https://plus.google.com/u/0/114261734790222308813

——————————————-

۲۱ –  ساوندکلاود رادیو آنارشی

——————————————

۲۲- آدرس ” دختران آنارشیست افغانستان ” در اینستاگرام

https://www.instagram.com/dokhtarananarshist_afghanestan

———————————————————–

۲۳- آدرس “دختران آنارشیست افغان ” در فیسبوک

https://www.facebook.com/Afghan-Anarchist-Girls-116992605591873

————————————————————–

۲۴- آدرس آنارشیستهای رشت در اینستاگرام

https://www.instagram.com/anarshist.rasht

———————————————————

۲۵ –  آدرس پیج آنارشیستهای شهر بوکان (  ئانارکیسته کانی بوکان ) در اینستاگرام

https://www.instagram.com/bokan_anarchy

———————————————————–

۲۶- آدرس آنارشیستهای اصفهان و شاهین شهر در تلگرام

https://t.me/Anarshistsh2

————————————————

۲۷ – آدرس آنارشیستهای اصفهان و شاهین شهر در اینستاگرام

https://www.instagram.com/anarshistshahinshahr

—————————————————

۲۸- آدرس آنارشیستهای شیراز در تلگرام

https://t.me/ShirazAnarchist

—————————————————

۲۹ – آدرس آنارشیستهای شیراز در اینستاگرام

https://www.instagram.com/anarchy_shz_ism

——————————————————

۳۰ – آدرس آنارشیستهای گیلان در اینستاگرام

https://www.instagram.com/guilan_anarchism

——————————————————-

۳۱ – آدرس کانال جامعه دگرباشان فارسی زبان در تلگرام

https://t.me/IRLGBT_COM

————————————————-

۳۲ – آدرس کانال ” جوانان آنارشیست ” در تلگرام

https://t.me/young_anarchists

————————————————

۳۳- آدرس آنارشیستهای مشهد در کانال تلگرام

https://t.me/anarchismera

————————————————-

۳۴ -آدرس کانال آنارشیستهای تهران در تلگرام

t.me/tehran_anarchists

——————————————–

۳۵ – آدرس بلوک سیاه Iranian Black Bloc

twitter.com/anarshist

————————————

۳۶ – آدرس پیج” آنارشیستهای جنوب “در اینستاگرام

https://www.instagram.com/southanarchists

آنارشیستهای جنوب یکی از اعضای تشکیل دهنده ” اتحادیه آنارشیستهای ایران و افغانستان” می باشند که در ایران حضور دارند.

———————————————————

۳۷ – آدرس پیج” آنارشیستهای خراسان “در اینستاگرام

https://www.instagram.com/khurasan_anarch

آنارشیستهای خراسان یکی از اعضای تشکیل دهنده ” اتحادیه آنارشیستهای ایران و افغانستان” می باشند که در ایران حضور دارند.

——————————————————————————

۳۸ – آدرس بالاچه عصر آنارشیسم در بالاترین

https://www.balatarin.com/b/anarchismera

———————————————————————-

۳۹ – آدرس پیج جوانان آنارشیست در اینستاگرام

https://www.instagram.com/javanane_anarshist

————————————————————————

۴۰ – آدرس اتحادیه آنارشیستهای ایران و افغانستان در فیسبوک

https://www.facebook.com/TAUAI/?modal=admin_todo_tour

————————————————————————————–

۴۱ – آدرس اتحادیه آنارشیستهای ایران و افغانستان در اینستاگرام

https://www.instagram.com/union9387

—————————————————————————————

۴۲ – آدرس پیچ آنارشیستهای اهواز در فیسبوک

https://www.facebook.com/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2-2021321021440113

—————————————————————————–

۴۳ – آدرس پیچ آنارشیسم سبز در فیسبوک

https://www.facebook.com/Green-Anarchism-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%B3%D8%A8%D8%B2-229749814516765