ترس حزب دمکرات کردستان عراق از تکرار روژآوا در ایران و تلاش بارزانی برای اتحاد احزاب شرق کردستان اما بدون پژاک

در طول بیش از دو دهه گذشته که دو حزب کومله و دمکرات در اقلیم کردستان اردوگاه نشین شدند، علاوه بر تفکرات و عقاید متفاوت اعضای کمیته مرکزی، بحث ریاست و دبیرکلی نیز  یکی از دلایل اصلی انشعاب‌های مختلف در این احزاب بود که در حال حاضر کومله و دمکرات به پنج حزب (دو دمکرات و سه کومله) تقسیم شده‌اند.

اواخر اکتبر سال گذشته میلادی، موسسه تحقیقات خاورمیانه (MERI)، نشستی را تحت عنوان “آینده کردستان: فرصت‌ها و مشکلات”، با حضور و سخنرانی سران احزاب کردستان ایران، که متشکل از سه شاخه کومله و دو شاخه حزب دمکرات، در اربیل پایتخت اقلیم کردستان برگزار کرد.

در این نشست، رهبران این پنج حزب با تاکید بر اتحاد بیشتر، تلاش برای پررنگتر کردن مبارزه مسلحانه، ایجاد یک جبهه واحد و ایجاد یک کانال تلویزیونی مشترک، همچنین خواهان رفع کدورت‌ها و اختلافات گذشته میان خود شدند.

در این نشست، پروفسور دلاور علاالدین رئیس انستیتوی تحقیقات خاورمیانه نیز، از سران این پنج حزب خواست، که از سخن گفتن در مورد گذشته بپرهیزند و به آینده بپردازند.

همچنین در طی روزهای آخر ماه فوریه ٢٠١٧ نیز این موسسه بار دیگر این احزاب را دور هم جمع کرد و حتی سازمان خبات کردستان را نیز که سازمانی کوچک و کمتر شناخته شده اسلامی است، به این جمع افزود و به تلاشش برای اتحاد این احزاب بدون حضور حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) که به گفته تحلیلگران، حزبی تاثیرگذار در کردستان و دارای طرفدارانی قابل توجه است ادامه میدهد.

بنابرین احزاب کرد شرکت کننده در این نشست، و نشست‌های پیشین نیز حتی اگر میتوانستند، تمامی گفتارشان را به عمل نزدیک کنند، هرچند این مسئله واقعبینانه نبوده و نیست، اما بازهم عدم دعوت از پژاک در این نشست‌ها، خلاء بزرگی بوده و خواهد بود برای اتحاد احزاب کردستان ایران.

و حل و فصل نکردن این مسئله و نپذیرفتن پژاک به عنوان یک حزب کردستان ایران از سوی احزاب سنتی کرد، به هر دلیلی، برای آینده کردستان ایران و چه بسا، اقلیم کردستان نیز، بسیار خطرناک و شاید هم تکرار جنگ داخلی به مراتب خونینتر از جنگ کومله و دمکرات در اوایل دهه شصت خورشیدی باشد.

تاثیر اقلیم کردستان بر احزاب کردستان ایران

بیش از دو دهه اردوگاه‌نشینی و بیتحرکی نظامی و حتی سیاسی، اعضای عادی، پیشمرگه‌ها و بسیاری از کادرهای کومله و دمکرات را از مبارزه دور، دلسرد و دلزده کرد و بسیاری از آنها یا به زندگی عادی در اربیل و سلیمانیه روی آورند و یا رو به سوی اروپا و آمریکا نهادند و به زندگی عادی مشغول شدند.

همچنین این احزاب از جذب و نگهداری نیروهای جوان و جدیدی که به آنها میپوستند عاجز بوده و بنابه گفته برخی از نیروها و اعضای خودشان، حتی برخی از این احزاب، برای نگهبانی و حفاظت از اردوگاه‌هایشان با کمبود نیرو مواجه هستند.

حزب دمکرات کردستان عراق (پارتی)، که سالها است، احزاب کردستان ایران را مجبور به اردوگاه نشینی کرده، هرگاه این احزاب قصد ازسرگیری جنگ مسلحانه را داشته‌اند، فارغ از اینکه توانایی آن را داشته باشند یا خیر؟ به گونه‌ای مانع آن شده است.

پارتی که حزب حاکم اقلیم کردستان است، حتی اجازه تظاهرات به هوادارن احزاب کرد ایرانی و مخالفان جمهوری اسلامی در اقلیم کردستان را نمیدهد، به عنوان مثال در تظاهراتی که هشتم نوامبر سال ٢٠١٣ در اربیل در مقابل کنسولگری جمهوری اسلامی، در مخالفت با اعدام زندانیان سیاسی برگزار شد. تعدادی از تظاهرات کنندگان بازداشت و زندانی شدند.

حتی نیچیروان بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان، تظاهرات کنندگان کرد ایرانی را، آشوبگر و فتنه‌گرانی خواند که مخل آرامش و امنیت اقلیم کردستان شدهاند و خواهان برخورد قاطع دستگاه قضایی با آنها شد. که البته با بازداشت و زندانی شدن برخی از تظاهرات کنندگان، دیگر تاکنون چنین تظاهراتی در اربیل برگزار نشده است.

اکنون سوال این است، اگر حزب دمکرات کردستان عراق، اجازه جنگ مسلحانه و حتی یک تظاهرات ساده به احزاب کردستان ایران را نمیدهد، چرا تلاش میکند که این احزاب را با هم متحد و در یک جبهه سازمان دهد؟

حتی اگر خوشبینابه به این موضوع بنگریم و فرض را بر این بگذاریم که پارتی معتقد است، اگر احزاب کردستان ایران، از طریق مذاکره به توافق و اتحاد نرسند، در زمان پساجمهوری اسلامی، این مشکل به ناچار باید از طریق اسلحه حل و فصل شود. اما عدم دعوت پژاک به این نشست‌ها نشان از سناریویی پر خطر داد.

پژاک حزبی که امر و نهی‌های پارتی را نمی‌پذیرد

در میان احزاب کردستان ایران، تنها پژاک است که تسلیم امر و نهی‌های پارتی و حکومت اقلیم کردستان نشده و نیروهایش در کوهستان‌های قندیل و مرزهای ایران مستقر هستند. و تاکنون نیز اعتنایی به درخواست‌های حکومت اقلیم کردستان برای عدم درگیری با نیروهای جمهوری اسلامی نکرده است.

این حزب روزهای پانزده و شانزدهم اکتبر ٢٠١۶، پنجمین کنگره خود در کوهستان‌های قندیل برگزار کرد که در این کنگره آقای سیامند معینی و خانم زیلان وژین به عنوان روسای مشترک این حزب به جای آقای عبدالرحمن حاجی‌احمدی و اویندار ریناس انتخاب شدند.

سیامند معینی پس از انتخاب شدنش به عنوان یکی از روسای پژاک، در اولین مصاحبه رسانه‌ای خود، در روز شنبه بیست و نهم اکتبر ٢٠١۶، در گفتوگویی با آژانس خبری فرات، ضمن تشریح وضعیت جدید خاورمیانه، ضمن این مطلب که یکی از شیوه‌های مبارزه برای احقاق حقوق ملت کرد در ایران مبارزه مسلحانه است، خواهان اتحاد احزاب مختلف کردستان شد و از آنها خواست که از خودبزرگ‌بینی بپرهیزند و با هم متحد شوند.

پس از آن نیز، آقای معینی تنها به سخن گفتن از اتحاد میان احزاب کرد بسنده نکرد و با رفتن به دفاتر احزاب مختلف و دیدار با رهبران و اعضای کمیته مرکزی حزب دمکرات کردستان و کومله گام‌های عملی در راستای این اتحاد برداشت.

اما گویا مسولان اقلیم کردستان و به ویژه پارتی از این اقدام دبیرکل پژاک جهت اتحاد احزاب کرد خرسند نبودند، برای همین یکبار دیگر احزاب کردستان ایران را در موسسه تحقیقات خاورمیانه دور هم جمع کردند تا شاید بدون وجود پژاک بتوانند آنها را به هم نزدیک کنند.  حتی این بار سازمان خبات اسلامی کردستان را هم وارد بازی کردند تا دیگر هیچ حزبی باقی نمانده باشد که دست دوستی به سوی پژاک دراز کند.