گزارش آماری – تفصیلی نقض حقوق بشر در شرق کوردستان «ماه ژانویه سال ۲۰۱۷»

این گزارش وضعیت حقوق بشر در ماه ژانویه سال ۲۰۱۷ مصادف با ۱۲ دی‌ماه تا ‌۱۲ بهمن‌ماه، در شرق کوردستان است که به کوشش جمعیت حقوق بشر کوردستان با استناد به گزارش‌های متعدد این سازمان حقوق بشری گردآوری‌شده است. شایان‌ذکر است این گزارش به دلیل عدم اجازه حکومت ایران به سازمان‌ها و گروه‌های حقوق بشری گزارش کاملی نیست و تنها بخشی از نقض سامانمند حقوق بشر در شرق کوردستان را به تصویر می‌کشد.

حکومت جمهوری اسلامی ایران با بازداشت شهروندان کورد توسط نیروهای امنیتی و انتظامی با نقض حقوق مدنی و سیاسی، نقض آزادی عقیده و بیان، نقض حق حیات و امنیت شخصی، تبعیض‌های حکومتی، هتک حرمت شهروندان و همچنین شکنجه زندانیان سیاسی و نادیده گرفتن حقوق بنیادین زندانیان سیاسی، ماه موردبررسی را به پایان رساند.

طبق ماده ١٩ اعلامیه جهانی حقوق بشر هر فردی حق آزادی عقیده و بیان دارد. همین‌طور دربند یکم ماده ۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی آمده است: هر کس حق آزادی و امنیت شخصی دارد: هیچ‌کس را نمی‌توان بە مناسبت عقایدش مورد مزاحمت و ترس قرارداد.

بند دوم ماده ١٩ می‌افزاید: هر کس حق آزادی بیان دارد: این حق شامل آزادی تفحص و تحصیل و اشاعه اطلاعات و افکار از هر قبیل بدون توجه به سرحدات خواه شفاهاً یا به‌صورت نوشته یا چاپ یا به‌صورت هنری یا به هر وسیله دیگر به انتخاب خود است.

همچنین در مادهٔ ٢٢ آمدە است کە هرکسی به‌عنوان عضوی از جامعه حق دارد از امنیت اجتماعی برخوردار بوده و از راه کوشش در سطح ملی و همیاری بین‌المللی با سازمان‌دهی منابع هر مملکت، حقوق سلب ناپذیر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش را برای حفظ حیثیت و رشد آزادانه شخصیت خویش، به دست آورد؛ و طبق ماده ۵ هیچ‌کس را نمی‌توان شکنجه کرد یا مورد عقوبت یا روش وحشیانه و غیرانسانی یا اهانت‌آمیز قرارداد.

مطابق با کنوانسیون‌های به رسمیت شناخته‌شده جهانی در رابطه با حقوق بشر و حقوق سیاسی و اجتماعی اجتماع‌های بشری، هر فرد و جامعه‌ای حق دارد حقوق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود را مطالبه و جهت احقاق آن تلاش نماید، هیچ جماعت یا گروهی برتر بر دیگری نیست و همه باید از حقوق طبیعی و به رسمیت شناخته‌شده بهره‌مند شوند.

اعدام

متأسفانه در این ماه توسط حکومت جمهوری اسلامی تعدادی زندانی کورد که هویت آنان مشخص گردیده اعدام شدند؛ که خبرهای آن منعکس‌شده است؛ اما طبق گزارش‌های رسیده به جمعیت حقوق بشر کوردستان، گاهی زندانیان کورد به جرائم متفاوت در زندان‌های ایران اعدام‌شده که این اعدام‌ها رسانه‌ای نمی‌شود و حکومت جمهوری اسلامی ایران این اعدام‌ها را اعلام نمی‌کند.

سە شنبه، ۱۴ دی ۱۳۹۵ حکم اعدام یک زندانی بە نام محمود فرامرزی کە متهم بە قتل بود در زندان قزوین بە اجرا گذاشتە شد. محمود فرامرزی ۳۶ ساله، فرزند سلیم اهل قروه در استان سنە بود.

یک‌شنبە ١٩ دی‌ماه، دو زندانی کورد به نام‌های سجاد زرسینە از اهالی ایلام و روح‌اللە کشتمند از اهالی سرپیل زهاو در محوطە پل انقلاب این شهر درملأعام بە دار آویختە شدند.

یک زندانی کورد به نام محمد زبردست اهل شهرستان بوکان در شرق کوردستان به اتهام حمل مواد مخدر در زندان «لاکانِ» رشت اعدام شد.

٢١ دی‌ماه سە تن از زندانیان زندان ارومیە جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی منتقل شدند. در گزارش آمدە است کە ناصر سلطانی، اهل میاندوآب، محمد رسول هشتیانی، اهل ارومیه، زهرا محمد پور از بند نسوان، هر سە تن بە اتهام قتل عمد از زندان ارومیه در شرق کوردستان جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی منتقل شدند. روز چهارشنبه ناصر سلطانی به دار آویخته شد و حکم اعدام دو زندانی دیگر زهرا محمد پور اهل مهاباد از بند نسوان و محمد رسول هشتیانی اهل ارومیه با گرفتن مهلت از اولیای دم موقتاً متوقف شد و به بندهای مربوطه انتقال دادە شدند.

روز پنجشنبه ٢٣ دی‌ماه یک زندانى کورد اهل قروه، بنام بابک اصغرى فرزند هوشنگ در زندان مرکزى همدان بدار آویخته شد.

صبح روز شنبه ٢۵دی‌ماه ۱۳۹۵ دو زندانى کورد که با اتهامات مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم‌شده بودند در زندان دیزل آباد کرماشان به دار آویخته شدند. یکى از زندانیان سیف‌الله حسینیان فرزند ابراهیم ٣٣ ساله اهل سقز «شرق کوردستان» نام داشت، نامبرده روز ٨ دی‌ماه ١٣٨٩ در شهر صحنه (استان کرماشان) بە اتهام حمل مواد مخدر بازداشت و روز ٢٨خردادماه ١٣٩١ در دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی ایران در شهر جوانرود به اعدام محکوم شد؛ و دومین زندانى اعدام‌شده توفیق بهرام نژاد فرزند قاسم اهل جوانرود نام دارد. نامبرده در سال ١٣٩١ با اتهام مواد مخدر بازداشت و ١٣ اسفندماه سال ١٣٩٢ در شعبه ٢ دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی ایران در کرماشان به اعدام محکوم شدند.

صبح روز ٢٧ دی ماە یکی از زندانیان زندان میان دوآب بە اتهام قتل درملأعام با جرثقیل بە دار آویختە شد.
روز دوم بهمن ماە دو زندانی بە اتهام حمل و نگهداری مواد مخدر در زندان مرکزی ارومیه به دار آویخته شدند. علی باپیر کە به دلیل بیماری و فلج بودن از ناحیە کمر بە پایین در بهداری زندان تحت مراقبت قرار داشت روز گذشته جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی منتقل‌شده بودند. همچنین سینا حسین پور ۲۲ ساله از بند جوانان سحرگاە روز دوم بهمن در زندان مرکزی ارومیە بە دار آویختە شدند

روز سەشنبە ۵ بهمن ماە، دو زندانی بە اتهام قتل در زندان ارمیە و دو زندانی دیگر با اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان پارسیلون خرم‌آباد بە دار آویختە شدند. حامد حمدالهی ساکن میاندوآب و عثمان قویطاسی از ساکنین بوکان دو زندانی در زندان اورمیە کە از روز قبل‌تر بە سلول‌های انفرادی جهت اجرای حکم انتقال دادە شدە بودند با اتهام قتل بە دار آویختە شدند.

همچنین جهانگیر بیرانوند و عادل بیرانوند بە اتهامات مربوط به مواد مخدر در زندان پارسیلون خرم‌آباد در استان لرستان بە دار آویختە شدند.
بازداشت و زندان

«بازداشت، احضار، صدور حکم، پرونده‌سازی، تهدید، نقض حقوق زندانیان»
روز جمعه ١٠ دی‌ماه سال جاری ساعت ۲۳ نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران در شهر سنە بە منزل مسکونی صباح باسامی یورش بردە و وی را دستگیر کردند.

روز شنبه ۱۱ دی‌ماه سال جاری، سامان کریمی فعال مدنی کورد با حضور در دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی ایران در مریوان از سوی شعبه ۱۰۱ محاکمه و به ۵ سال زندان تعلیقی محکوم شد.

حسن رستگاری مجد، در سی و یکمین روز اعتصاب غذای اعتراضی علیرغم اینکە بە کما رفتە است همچنان در سلول انفرادی نگهداری می‌شود. حسن رستگاری مجد، در اعتراض بە احکام دادگاه‌های جمهوری اسلامی ایران از روز شنبه سیزدهم آذرماه سال جاری دست به اعتصاب غذا زده بود.

از وضعیت سلامتی کمال حسن رمضان در بازداشتگاه سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در ارومیه اطلاعی در دست نیست. در گزارش آمدە است کە روز دوشنبه ۶ دی‌ماه سال جاری، کمال حسن رمضان، زندانی سیاسی، از زندان ارومیه به یکی از بازداشتگاه‌های سپاە پاسداران جمهوری اسلامی در شهر ارومیه منتقل شدە است و تاکنون از وی خبری در دست نیست و مورد بازجویی قرارگرفته است و بر طبق آخرین گفته‌ی وی قبل از انتقال گفتە بود کە شروع بە اعتصاب غذا اعتراض می‌کند.

سعید شیرزاد از روز چهارشنبه ۱۷ آذرماه در اعتراض به سیاست «مرگ خاموش زندانیان بیمار و فقدان امنیت» زندانیان سیاسی توسط مسئولین جمهوری اسلامی ایران در زندان رجایی شهر کرج با دوختن لب‌های خود اعلام اعتصاب غذا کرد.

محمد نظرى زندانى سیاسی کورد مهابادى اهل شرق کوردستان پس از ٢٣ سال زندانى هنوز هم از حق استفاده مرخصى پزشکى محروم است.
روژین پایا زندانی سیاسی کورد کە از ششم شهریورماه سال ۱۳۹۵ مدت‌زمان محکومیتش به اتمام رسیده اکنون به‌صورت غیرقانونی در زندان نگهداری می‌شود.

حسن رستگاری مجد، زندانی سیاسی زندان مرکزی ارومیه، عصر روز پانزدهم دی‌ماه، در سی و دومین روز از اعتصاب غذای بە اعتصاب خود پایان داد؛ و به بند منتقل شد.
سهیلا مینایی زندانی سیاسی در زندان کرمان پس از ۶ روز، با اصرار مادرش به اعتصاب غذایش پایان داد.

سهیلا ۲۷ ساله اهل دیواندره در روز ۱۱ دی‌ماه اعلام کرده بود کە در اعتراض بە ضرب و شتم و هتک حرمت وی از سوی چند تن از مأموران زندان کرمان دست بە اعتصاب غذا میزند.

عثمان مصطفی پور زندانى سیاسى کورد که در زندان ارومیه بسر می‌برد تاکنون بیست‌وپنج سال از دوران محکومیت خویش را بدون برخوردارى از هیچ‌گونه حق مرخصى بسر برده است.

هاجر پیری در اعتراض بە وضعیت بد زندان، وضعیت جسمانی خود و انتقال وی بە بند مجرمان جزایی با ارائە نامەایی بە دادستانی و مسئولین زندان تبریز اعلام کرد کە از روز سە شنبە ١۴ دی ماە اعتصاب غذا کرد.

زن زندانی محکوم‌به قصاص در اعتراض به قطع ملاقات با همسرش و فشار مسئولین بند نسوان زندان ارومیه از روز شنبه ۱۸ دی‌ماه سال جاری اقدام به اعتصاب غذا کرد.

اسکندر خنجری خبرنگار کورد و از اعضای هیئت مؤسس خبرنگاران حافظ محیط‌زیست به دلیل نوشتن یادداشتی انتقادی در مورد وضعیت باغ‌وحش ارومیە در شرق کوردستان از سوی دادگاە جمهوری اسلامی ایران بە دادگاە این شهر فراخواندە شد.

زندانى سیاسی کورد سعید شیرزاد به سبب اعتصاب غذا به کاهش بیش‌ازحد وزن و ضعف جسمانى دچار شده و نامبرده را با بیهوشى به بهدارى زندان منتقل کرده ولی به سبب نبود امکانات بهدارى و وخامت حالش به بیمارستان خمینى تهران منتقل‌شده‌اند. این زندانی کورد ۲۵ دی ماە بعد از دیدار با مسئولان زندان و وعده مساعد مسئولین برای بررسی مطالباتش به اعتصاب غذای خود در سی و هشتمین روز پایان داد.

کیوان کریمی فیلم‌ساز سرشناس زندانی دربند هشت زندان اوین علیرغم اینکه از عفونت و خونریزی ریه رنج می‌برد از مداواى وی ممانعت به عمل میاید.
فؤاد یوسفی زندانی کورد سنی مذهب در زندان رجایی شهر کرج از ۱۹ روز پیش در اعتراض به عدم اعطای مرخصی استعلاجی در اعتصاب غذا به سر می‌برد و از روز ۶ دی‌ماه در زندان رجایی شهر دست بە اعتصاب زدە است.

روز پنج‌شنبه ۲۳ دی‌ماه حسن رستگاری‌ مجد، زندانی سیاسی کورد از سوی شعبه‌ی ۱۰۴ دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی ایران در ارومیه در یک پرونده جدید به اتهام اخلال در نظم زندان به ۲۰ ضربه شلاق و ۳ ماه حبس تعزیری محکوم شد.

روز چهارشنبه ۲۹ دی‌ماه سال ۱۳۹۵ شمسی، شعبه‌ی ١٠ دادگاه تجدیدنظر ارومیه فعال مدنى کورد اسماعیل سانیار اهل شهر بوکان در شرق کوردستان بە اتهام اقدام علیە امنیت از طریق یکی از کانون‌های مدافع حقوق بشر و رسانەهای خارج از کشور، بە ۳۶ ماه و ١ روز زندان محکوم شد.

کامل شریف‌زاده اهل شهر سقز بە اتهام تبلیغ علیه جمهورى اسلامى ایران و تبلیغ براى یکى از احزاب کوردستانی در شبکه‌های اجتماعى توسط شعبه‌ی ١ دادگاه انقلاب شهر سقز به ۶ ماه و ١ روز زندانى محکوم شد.

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، سه زندانی سیاسی کورد کە با اتهاماتی نظیر ارتباط، هواداری و یا عضویت در احزاب شرق کوردستان در زندان هستند را از حق انتقال بە زندان‌های این حکومت در شرق کوردستان محروم کردە است. عمر فقیه پور، محمد نظری و خالد فریدونی سه زندانی سیاسی کورد ٢٨ دی ١٣٩۵ از بند چهار زندان رجایی شهر به زندانی‌هایی در شهرستان محل زندگی‌شان اعزام گشتند اما بعد از دو روز بار دیگر به بند بازگردانده شدەاند.

روز بیست و چهارم دی‌ماه دادگاه انقلاب اسلامی ایران در شهرستان ارومیه به خانواده‌ی زندانی کورد فهیم کریمی ریک آبادی اطلاع دادند کە وی بە دلیل عارضەی قلبی درگذشته است.

سامان کریمی فعال مدنی در شهر مریوان امروز دوم بهمن ماە ۱۳۹۵ برای چندمین بار بە ادارە اطلاعات مریوان احضار و مورد بازجویی قرار گرفت.

نعمت فتحی زندانی سیاسی کورد در زندان دیزل آباد کرمانشاه تحت شرایط وخیمی به سر می‌برد. در گزارش آمدە است کە نعمت فتحی تاکنون چندین بار بە دلیل اینکە او اهل پیروان یارسان است در زندان دیزل آباد مورد ضرب و شتم قرارگرفته‌ است

حوالی ظهر روز چهارشنبه ٢٩ دی‌ماه نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران سیروان گلزاری در منزل شخصی خود دستگیر و بە مکانی نامعلوم منتقل کردند. همچنین آمدە است کە نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران بە طوری خشونت‌آمیز و بدونە در دست داشتن حکم دستگیری وی از سوی دستگاە قضایی او را دستگیر کردند و هیچ دلیلی برای دستگیری وی بە او و خانواده‌اش ارائە ندادند.

٣ بهمن ماە منیژه فاتحی ٢٢ سالە اهل بوکان بە اتهام همکاری با احزاب کوردستانی توسط دادگاە انقلاب جمهوری اسلامی ایران در بوکان بە چهار سال و یک روز حبس تعلیقی محکوم شد.

یکشنبه ٣ بهمن‌ماه خانواده دو فعال مدنی در شهر سنە به اداره اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در این شهر احضار شدند. خانواده‌های اسماعیل صفی خانی، مختار ناصری فعالان مدنی کورد اهل سنە در ارتباط با برگزاری کمپین شنگال در سال ۱۳۹۴ احضار شده‌اند.
شعبە یک اجرای احکام اورمیە درصدد است کە حکم قطع انگشتان یوسف پروانه، زندانی ۷۰ ساله محبوس در زندان قزل‌حصار را اجرا نماید. این زندانی بە اتهام سرقت بازداشت شدە است.

چهار شهروند (عقیدەتی) اهل بوکان در شرق کوردستان که ۱۵ مهرماه امسال بازداشت‌شده بودند، هرکدام به ۵ سال حبس محکوم شدند. کمال علی اقدم، عبدالغفور آسوار، هژار فارقی و یعقوب نوره در حال کوه‌پیمایی بازداشت و بە اتهام اقدام علیه امنیت ملی، از طرف قاضی مصداق شد و مطابق آن اتهام محکومیت تعزیری برای آن‌ها صادر شدە است.

کمیسیون عفو مرکزی تهران با درخواست عفو محمدامین آگوشی زندانی سیاسی کورد در زندان مرکزی تبریز مخالفت کرده است.

رمضان احمد کمال، زندانی سیاسی کورد اهل کوبانی که در مهرماه امسال بدون تکمیل دوره درمانی از زندان رجایی شهر کرج به زندان مرکزی قزوین انتقال داده‌شده بود، از معالجات پزشکی در این زندان نیز محروم است.

دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی ایران در اورمیە، ٧ نفر از شهروندان اهل شنۆ را بە اتهام همکاری با احزاب کوردستانی اپوزسیون رژیم ایران محاکمە نمودە است. شعبە یکم دادگاه دادگاە مذکور برای یکی از بازداشت‌شدگان بنام هدایت عبداللە پور حکم اعدام صادر نمودە و ۶ تن دیگر محمد ظاهر فرامرزی بە ٢٠ سال حبس، یعقوب با اکرم بە ۱۵ سال حبس، جلال مسروری بە ۱۵ سال حبس، کمال مسروری بە ١١ سال حبس و صدیق باکرم ١٠ سال حبس محکوم کردە است. این زندانیان بعد از صدور حکم به مکان محبوس بودنشان اعتراض نمودند و در پی طرح درخواست رعایت اصل تفکیک جرائم به‌طور تنبیهی به سلول‌های انفرادی زندان منتقل شدند.

روز دوشنبه ١١ بهمن سال ۱۳۹۵ شمسی نیروهاى اطلاعات جمهورى اسلامى در شهر دیولان با حمله به منزل اقبال و پروانه حسین پناهى، آن‌ها را بازداشت کردند.

کارگران و اصناف
دریک جلسە متشکل از مدیران و نمایندگان انتصابی جمهوری اسلامی ایران در استان سنە، سید احسن علوی گفت؛ آمار بیکارى در شهـرهـاى استان سنە به مرز ۴۵٪‏ رسیده است.

کارفرمای شرکت فرآورده‌های صنعت طیور و کشاورزی «اروم گوهر دانه» اقدام به اخراج حداقل ٢٠ کارگر فصلی کورد در استان ارومیه در شرق کوردستان نمود.

روز سه‌شنبه ٢١ دی‌ماه تعدادی از کارگران فضای سبز شهرداری کوزران از توابع کرماشان ابیک تجمع اعتراضی خواستار دریافت حقوق معوقه خود از شهرداری این شهر شدند.

روز ۲۵ دی‌ماه ۹۵ کارگران شهرداری شهرستان کنگاور از توابع استان کرماشان در شرق کوردستان دست به تجمع اعتراضی زدند. کارگران معترض نزدیک به ۴ ماه می‌باشد که حقوق و مزایای خویش را دریافت نکرده‌اند.
بیش از سە ماە است کە کارگران شرکت پیمانکاری فضای سبز شهرداری روانسر در شرق کوردستان بدون دریافت حقوق و مزایا در وضعیت نابسامان معیشتی قرار گرفتە اند. کارگران فضای سبز از سوی نهادهای حراستی شهرداری تهدید شدەاند کە در صورت هرگونە اعتراض و تجمعی، از کار اخراج می‌گردند.

کارگران مجتمع کشت و صنعت مهاباد از توابع شرق کوردستان در اعتراض به عدم پرداخت دستمزد ۱۶ ماه خود دست به اعتراض زده و بیش از چهل روز است در محوطه واحد صنفی تجمع کرده‌اند.

روز ٢٨ دی ماە کارگران پالایشگاە نفت کرماشان در اعتراض بە خصوصی‌سازی این پالایشگاە توسط مسئولین دولتی جمهوری اسلامی ایران در این شهر دست بە اعتراض زدند.

کارکنان شهرداری شهر میاندوآب در شرق کوردستان در اعتراض به عدم پرداخت حقوق ماهانه خود همچنین واگذاری زمین‌ها به اشخاص یا نهادهای غیر مشخص و نامعلوم مقابل شهرداری این شهر تجمع کردند.

چهارم بهمن‌ماه تجمع اعتراضی جمع زیادی از کشاورزان کرماشانی جهت دریافت مطالباتشان از دولت جمهوری اسلامی ایران و کارخانەهای طرف قرارداد انجام گرفت.

هم‌زمان با سفر «محمدباقر نوبخت»، معاون رئیس‌جمهور ایران به استان سنە در شرق کوردستان، کارگران بیکار شده فولاد زاگرس در شهرستان قروه، با تحویل یک طومار، خواستار رسیدگی به اوضاع نابسامان این کارخانه و وضعیت کاری خود شدند.
رانندە تاکسی‌های شهر بوکان در شرق کوردستان در اعتراض بە کافی نبودن جایگاەهای سوخت‌گیری سی ان جی در این شهر، مقابل ساختمان تاکسیرانی بوکان تجمع اعتراضی برگزار کردند.
معوق ماندن دە ماه حقوق پزشکان و پرسنل دانشگاه علوم پزشکی کرمانشان در شرق کوردستان، پزشکان مشغول بکار در «کنگاور» در استان کرماشان اعلام نمودەاند در صورت ادامەی این اوضاع، این پزشکان فقط در اورژانس بکار ادامە خواهند داد و از ویزیت در کلینیک‌های بیمارستان و خارج از بیمارستان خودداری می‌کنند.

کولبران و مین
بعدازظهر روز سه‌شنبه ٢١ دی‌ماه سال ۱۳۹۵ شمسی پنج کولبر کورد با شلیک مستقیم نیروهاى نظامى جمهورى اسلامى ایران در منطقە حاجى عمران زخمى شدند. اسامی کولبران زخمى شده عبارت‌اند از اسماعیل افشار فرزند ابراهیم، حاسل فرزند طەها، جعفر فرزند رحمان، مامه فرزند آتش برگ و بهنام فرزند شورش هستند همچنین آمدە است کە اسماعیل افشار ۱۶ سال سن دارد.

روز ۲۵ دی‌ماه سال ۱۳۹۵ شمسی بعد از شلیک کردن بە طرف گروهی از کولبران و تعقیب و گریز حاصلە از شلیک‌های متواری نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران یک جوان از پرتگاه سقوط و جان خود را از دست می‌دهد.
شامگاه شنبه دوم بهمن‌ماه ۱۳۹۵ در نزدیکی‌های بسطام از توابع سقز ۲۵ تن از کولبر در کمین نیروهای هنگ مرزی جمهوری اسلامی ایران در این منطقە افتادند. نیروهای هنگ مرزی در این منطقە با شلیک مستقیم بە طرف آن‌ها چهار رأس از اسب‌های کولبرها کشته شدند و تعدادی از کولبرها نیز در این میان جراحات سطحی دیدند و کالاهای همراهشان را رها کردند و از محل دور شدند.

٢٧ دی‌ماه تعدادی از کولبران کورد اهل شهر شاهو و روستاهای اطراف جهت حمل بار کولبری در کوه‌های نوسود- طویله (روستای مرزی در شرق و جنوب کوردستان) در کمین نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران قرار می‌گیرند. یکی از کولبران در این رابطه به گزارشگر جمعیت حقوق بشر گفت کە تعدادی از کولبران که مشغول حمل کفش‌های ورزشی بودیم در کمین نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران در این منطقە قرار گرفتیم کە در هنگام فرار و به علت تاریک بودن هوا وهبی یوسفی فرزند امین از اهالی شهر شاهو از سخرە پرتاب شد و از ناحیه دست، کتف و پا زخمی شد و توسط مردم در محل بە بیمارستان پاوه منتقل شد.

شنبه ٩ بهمن سال ۱۳۹۵ شمسی در منطقه بیوران از توابع شهر سردشت شرق کوردستان، جمعى از کولبران کورد گرفتار ریزش بهمن شدند. جمعى از کولبران در نقاط مابین شرق و جنوب کوردستان به دلیل بارش برف سنگین و بستن راه‌های اصلی توسط نیروهاى نظامى جمهورى اسلامى ایران ۱۶ نَفَر از کولبران گرفتار سقوط بهمن می‌شوند که ۴ نَفَر از آن‌ها جان خود را ازدست‌داده و ١٢ نفر هم به بیمارستان منتقل می‌شوند.

محیط‌زیست و بهداشت

٣٣سد در استان سنە در حال احداث و یا در دست مطالعه است و سالانه سە میلیارد و سیصد میلیون مترمکعب آب در سدهای استان سنە ذخیره می‌شود و سهم شهروندان استان سنە از این میزان تنها آبیاری دو هزار و هفت‌صد هکتار است، درواقع بە این معنی است کە از ٣٣ سد در استان سنە تنها ٨ درصد آب‌ها در استان سنە مصرف می‌شود و بقیە آن بە ۵ استان غیر کوردستانی در مرکز جغرافیای سیاسی ایران انتقال دادە می‌شود.
جمعی از شهروندان بوکانی در شرق کوردستان با انتشار و امضای نامەایی بە مقامات جمهوری اسلامی ایران در این شهر خواستار بستن دەکل های پارازیت شدند.

کمبود آب و خشک‌سالی کوردستان در حالی اتفاق می‌افتد کە از آب استان کوردستان در تأمین آب پنج استان ایران در خارج از شرق کوردستان استفاده می‌شود؛ و از ٣ میلیارد و سیصد میلیون مترمکعب آب ذخیره‌شده در سدهاى استان سنه تنها٢٧٠٠ هکتار از این آب‌ها در آبیارى خود استان سنه استفاده می‌شود یعنى از ٣٣ سد تنها ٨٪‏ این آب‌ها در خود استان سنه مصرف می‌شود.

هم‌اکنون بیش از ۱۵۵۹ نفر در استان سنه مبتلابه سرطان می‌باشند. طبق آمار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کوردستان، ۱۵۵۹ نفر در استان سنه مبتلابه انواع سرطان هستند.

بخش وسیعی از درختان سراب قنبر کرماشان در شرق کوردستان، قطع‌شده و به محیط‌زیست منطقه آسیب وارد کرده است.
همچنان که مردمان منطقه می‌گویند: اشخاص ناشناسی که معلوم نیست وابسته به کدام سازمان حکومتی جمهوری اسلامی ایران می‌باشند شروع به قطع بی‌رویه درختان نموده‌اند.

آب شرب شهر سقز در استان سنه شرق کوردستان با تصفیه‌ی غیربهداشتی و پایش نامناسب به منازل شهروندان می‌رسد و آب شرب این شهر بدون احتیاج به آزمایشگاه‌ها تست هیدرولوژى و پزشکى، شهروندان گل‌آلود و ناسالم بودن آب شرب را احساس کرده و به همین علت آلودگی آب این شهر خطر بیمارى و اشاعه‌ی آن در میان شهروندان و بالأخص کودکان گردیده است.

موارد دیگرِ نقض حقوق بشر «خودکشی، زنان، کودکان و…»
مدیر آموزش‌وپرورش شهرستان بانه گفت در سال جاری در شهرستان بانه ۳۵ دانش‌آموز در دوره ابتدایی ترک تحصیل کردند؛ و ۱۶ درصد از شهروندان بانەایی بی‌سواد می‌باشند.

اداره اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در روانسر با احضار برگزارکنندگان کمپین نە بە اعدام گفت کە حق برگزاری این کمپین را ندارند و بە آن‌ها هشدار داد کە در صورت برگزاری این تجمع همە آن‌ها بازداشت خواهند شد.

زنى از شهـرستان «اشنویه» با حلق‌آویز کردن خود خودکشى کرد. اسم این زن «سمیه» است که ۳۴ سال دارد و مادر دو فرزند است.

در تازه‌ترین آمار ارائه‌شده از سوی بانک مرکزی ایران، هزینه ماهانه یک خانوار ۲٫۹ میلیون تومان ذکر گردیده است، این در حالی است کە درامد متوسط یک خانوار در شرق کوردستان کمتر از یک‌میلیون تومان براوردشدە است بااین‌حال ۳۵ درصد از ٢،٩ میلیون تومان (یک‌میلیون و صد و پنجاه‌هزار تومان) هزینە و یا اجارە یک خانوار برای مسکن آن‌ها اعلام‌شده است.

تراکم کلاسها در دبستان ۱۵ خرداد شروینه از توابع جوانرود در شرق کوردستان کیفیت آموزشی این مدرسە را تحت شعاع قراردادە و باعث افت تحصیلی دانش آموزان شدە است.

٢٨ دی ماە جمعی از دانشجویان دانشگاە بروجرد در مقابل این دانشگاە دست بە اعتراض زدند. در این گزارش آمدە است کە این دانشجویان با شعارنوشته‌هایی که در دست داشتند، بە تبعیض‌های حکومتی و نابرابری‌هایی کە در مورد دانشجویان این دانشگاە اعمال می‌شود. اقدام به این تجمع اعتراضی نمودند.

شهروند حاشیه‌نشین در استان ارومیه رو به افزایش است که در این راستا طبق داده‌های مسئولین دولتی جمهوری اسلامی ایران بیش از پانزدە درصد از شهروندان این استان در حاشیه شهرها زندگى می‌کنند.

٢٨ دی‌ماه نیروهای انتظامی ایران مستقر در جاده بین‌شهری بانه به سردشت به‌سوی یک جوان اهل بانه به نام عبدالمطلب مرادی شلیک کرده و این جوان جان خود را به خاطر شدت آسیب وارده و عمیق بودن زخم‌های ایجادشده ازدست‌داده است. جان باختە اهل روستایی بە نام بلەسن از توابع بانە است.

روز سه‌شنبه ٢٨دی‌ماه، دختری ۱۴ ساله به نام س.الف. که عقد شده و قرار بود مراسم عروسی به‌زودی برگزار شود، در روستای علی‌آباد از توابع کلاترزان سنه با اسلحه خودکشی کرد.

خانواده یک سرباز بهایی اهل میاندوآب که فرزند آن‌ها بە نام محی‌الدین ذهنی در جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۵ در جبهە پیرانشهر جان باخت است نمی‌تواند بە عنوان جانباختە در بنیاد شهید ثبت شود. در گزارش آمدە است کە بیناد شهید میاندوآب در جواب درخواست مادر محی‌الدین جهت ثبت‌نام وی بە عنوان جانباختە نوشتە است کە به علت تعلق محی‌الدین ذهنی وخانوادە وی به فرقه ظاله بهاییت و بر اساس آئین‌نامه کاری بنیاد امکان تشکیل پرونده برای این فرد یا افراد مشابه اعم از جانبازان یا جان‌باختگان وجود ندارد، لذا بە درخواست مادر محی‌الدین ذهنی رسیدگی نمی‌شود.

آرینا ١٧ ساله اهل شهرستان قروه به علت مشکلات خانوادگی با خوردن دارو به زندگی خود پایان داد.

روز جمعە ٣ بهمن ماە جوان ۳۴ سالەی اهل شهرستان سنە بنام (ج٫خ) با حلق‌آویز کردن خود بە زندگی خود پایان داد.

ششم بهمن‌ماه دانشجوی روانسری اقدام به خودکشی کرد. این دانشجوی روانسری در منزل شخصی در محله صالح‌آباد شهر روانسر دست به خودکشی زد و جانش را از دست داد.

سی درصد مدارس خرم‌آباد تخریبی و خطرناک می‌باشند. به نقل از رئیس آموزش‌وپرورش ناحیه یک خرم‌آباد که در این رابطه عنوان کرده‌اند: در حال حاضر ۳۰ درصد مدارس ناحیه یک خرم‌آباد تخریبی و دارای بافت فرسوده هستند.

در پایان جمعیت حقوق بشر کوردستان از مردم شرق کوردستان می‌خواهد کە در احقاق حقوق خود کوشا وسعی نمایند هرگونە تبعیض و نابرابری را کە از جانب جمهوری اسلامی ایران به آن ها روا داشته می‌شود را بە گوش جهانیان برسانند.

جمعیت حقوق بشر کوردستان

——————————————————————————————————————————————————————————————————–

آدرس و اسامی صفحات مرتبط با مجموعه عصر آنارشیسم The names and addresses that related to anarchism era website