درگیری در چهارمحال و بختیاری با پلیس بر سر انتقال آب حداقل ۱ کشته و دست کم ۵۰ نفر بازداشت و ۱۸۰ نفر زخمی شده اند

سرپرست عملیات سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت که روز گذشته ۱۸۰ نفر به علت درگیری های شهرستان بلداجی مجروح شدند

این درگیری‌ها امروز سه‌شنبه ۱۹ ژوئیه / ۲۹ تیر رخ داده است. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) نوشته است مردم شهر بلداجی به انتقال آب از چغاخور سبزکوه به سفید دشت بروجن اعتراض کرده‌اند.

گزارش ها از شهر بلداجی در استان چهارمحال و بختیاری از بروز درگیری بر سر انتقال آب و دخالت پلیس در آن حکایت دارد که با خشونت همراه شده است.

شاهدان عینی می گویند که دست کم ۵۰ نفر بازداشت و ده ها نفر زخمی شده اند.

سرپرست عملیات سازمان امداد و نجات هلال احمر گفت که روز گذشته ۱۸۰ نفر به علت درگیری های شهرستان بلداجی مجروح شدند که تعدادی از آنها به مراکز درمانی منتقل شدند.

توئیتر خبرگزاری فارس از دستگیری حدود ۱۵ نفر در این درگیری خبر داده است. توئیتر فارس “همچنین گزارش کرده که براساس شنیده ها ۳۰ نفر زخمی شده اند و یک نفر نیز در درگیری های امروز کشته شده اندو از آتش گرفتن ساختمان دادگاه بلداجی در جریان درگیری ها خبر داده است ”

اما باشگاه خبرنگاران در این باره نوشت: «درگیری در بلداجی چهارمحال وبختیاری به دلیل یک پروژه عمرانی۳۰ زخمی برجای گذاشت.» برخی از زخمی‌شدگان به بیمارستان کاشانی شهرکرد منتقل شده‌اند.

در شبکه‌های اجتماعی از کشته شدن دو سرباز و زخمی شدن تعداد زیادی از زنان که به تماشای درگیری‌ها آمده بودند خبر داده شده است.

جرای طرح انتقال آب سبزکوه به بروجن طی سه سال گذشته مورد اعتراض مردم این منطقه بوده است. آن‌ها نگران خشک شدن چاه‌های کشاورزی، قنات‌ها و رودخانه‌ها هستند. کشاورزان، اهالی بُلداجی و چغاخور و فعالان محیط زیست با اجرای این طرح مخالف‌اند.

بنا بر گزارش‌های منتشرشده درگیری‌ها در خیابان شهرداری، میدان انقلاب و چهار راه بهمن بلداجی رخ داده است و صدای تیراندازی مدتی به گوش می‌رسید.

ایرنا گفته است نیروهای انتظامی و امنیتی برای جلوگیری از هرج و مرج و «سوء استفاده‌های احتمالی از تجمع مردم» در محل حاضر شدند و ورودی و خروجی بلداجی بستند.

خدیجه ربیعی نماینده مردم بروجن در مجلس در گفت‌وگو با فارس،‌ با اشاره به درگیری‌ در بلداجی استان چهار محال و بختیاری، گفت: هم اکنون جوی ‌آرام بر شهر بلداجی حاکم و شرایط شهر به شرایط عادی بازگشته است.

نماینده مردم بروجن گفت: «درگیری صورت گرفته امری موقتی بوده و در حال حاضر نیز به پایان رسیده است.»

درگیری پس از آن آغاز شده است که گروهی از ساکنان محل با تجمع در نزدیکی تالاب چغاخور قصد داشتند مانع از آغاز عملیات لوله گذاری پروژه انتقال آب به کارخانه فولاد سفیددشت شوند.

مأموران پلیس ضد شورش ایران برای حفاظت از کارکنان پروژه انتقال آب و تأمین امنیت این پروژه در محل حاضر شده اند که میان آنها و معترضان درگیری ایجاد شده است.

” ناصر کرمی، اقلیم شناس و استاد دانشگاه برگن نروژ در این مورد به بی بی سی می گوید: چهارمحال و بختیاری از جمله پرآب ترین مناطق ایران بوده، اما اکنون گفته می شود که به بیش از ۵۰۰ روستا در این استان با تانکر آبرسانی می شوند.

این مشکل سه عامل اصلی دارد :

اول اینکه در حال حاضر سالانه دو میلیارد متر مکعب آب از زاگرس به دشت های ایران و شهرهایی مانند اصفهان، یزد، کرمان و قم منتقل می شود.

دوم اینکه حفر بی رویه چاه های عمیق در سال های اخیر سفره های زیر زمینی را به شدت آسیب زده است و.

سوم اینکه میزان بارندگی کاهش یافته است.

مجموعه این عوامل باعث ایجاد نگرانی عمومی در منطقه در مورد آب شده است و زمینه روانی درگیری اخیر تا حدود زیادی تحت تأثیر این نگرانی است.

به گفته آقای کرمی، پروژه بزرگ فولاد سفیددشت فاقد سیستم بازچرخانی آب است و عملا آب را می بلعد، به همین دلیل مسئولان آن به انتقال آب از منابع دیگر منطقه، از جمله تالاب چغاخور متوسل شده اند.”

بیش از ۷۰ درصد آب کشاورزی و بیش از ۹۰ درصد آب شرب و صنعت استان چهارمحال و بختیاری از منابع آب زیرزمینی و از طریق چاه‌ها تأمین می‌شود و این بارگذاری بیش از حد موجب بیلان منفی عمده دشت‌های استان شده است.

در حال حاضر سطح آب‌های زیرزمینی در این استان به‌شدت کاهش یافته و استان چهارمحال و بختیاری به یکی از استان‌های خشک ایران تبدیل شده است.

فتح الله صابرپور، سرپرست شرکت آب منطقه‌ای چهارمحال و بختیاری یکم تیرماه جاری گفت: «هشت دشت چهارمحال و بختیاری با کمبود آب مواجه و ممنوعه بحرانی اعلام شده است.»

سازمان هواشناسی ایران در آغاز تیرماه اعلام کرد که قرار است تابستان امسال گرمتر از سال‌های گذشته شود. رحیم میدانی، معاون وزیر نیروی ایران نیز بر اساس این پیش‌بینی گفت ۳۰۱ شهر در اوج گرمای تابستان با بحران آب مواجه خواهند بود.

ایران بیش از ۱۵ سال است که با خشکسالی مستمر مواجه است. افزون بر این خشکسالی، برداشت‌های بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی و توسعه فزاینده کشاورزی سبب کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و بحران آب شده است.

مقامات ایران می‌گویند نگران این هستند که این بحران به جنگ آب در کشور منجر شود.

چهارمحال و بختیاری سرچشمه رودخانه های زاینده رود و کارون با ورود به نهمین سال پیاپی خشکسالی با کاهش شدید منابع آبی مواجه شده است.

بنابر گزارش ایرنا، تونل سبزکوه با هدف تامین آب شرب شهرهای گندمان و بلداجی در شهرستان بروجن و صنایع شرق چهارمحال و بختیاری، آب را از ناغان به تالاب بین‌المللی چغاخور و از آنجا به بروجن منتقل می‌کند.

روستاییان این منطقه معتقدند برخورد این تونل به یکی از آبخوان‌های منطقه باعث کم‌آبی و خشکی سه چشمه در این منطقه شده که به همین دلیل چندی پیش کشاورزان و فعالان محیط زیست استان با اعتراض به این طرح برای رسیدگی به مشکلات ناشی از آن به استانداری مراجعه کردند.

خبرگزاری دولتی “ایرنا” هم درباره این درگیری نوشت: «شماری از مردم شهر بلداجی در استان چهارمحال و بختیاری از انتقال آب سبزکوه به بروجن ابراز نگرانی کرده و توجه مسئولان را به این امر خواستار شدند.»

——————————————————————————————————————————————————————–

چهارمحال و بختیاری دارای یک درصد از مساحت کل کشور است که در بستر سلسله جبال زاگرس قرار دارد.
این استان با توجه به مساحت کمی که دارد اما نقش مهمی در تولید آب شیرین در کشور ایفا می کند و سرچشمه دو رودخانه کارون و زاینده رود و سرچشمه بخشی از رودخانه دز است.
تا چند سال گذشته عنوان می شد که این استان ۱۰ درصد از منابع آب کشور را در اختیار دارد اما امروز بسیاری از کارشناسان و مسوولان حوزه آب نسبت به کمبود شدید آب در این منطقه هشدار می دهند.
با توجه به ماهیت کوهستانی بودن منطقه بخش زیادی از بارندگی های باران به شکل روان آب به سرعت از این استان خارج و به استانهای اصفهان و خوزستان سرریز می شود و سفره های آب زیرزمینی که در پی بارش برف تغذیه می شود تامین کننده بخش زیادی از نیاز آبی مردم این استان به شمار می رود.
اما بیش از هشت سال است که کاهش نزولات آسمانی و تغییر شکل بارش ها از برف به باران از یک سو و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی از سوی دیگر سبب کاهش منابع آبی این استان و افت سطح آب سفره های زیرزمینی شده به نحوی که این استان وارد نهمین سال پیاپی خشکسالی شده و تامین آب شرب در بسیاری از روستاها و برخی از شهرهای این استان در فصل تابستان به سختی انجام می شود.
سرپرست شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری در خصوص منابع تامین آب این استان به خبرنگار ایرنا گفت: ۷۰ درصد از آب مصرفی استان در بخش های مختلف از طریق آبهای زیرزمینی تامین می شود که این وابستگی به آبهای زیرزمینی در بخش شرب در حدود ۹۰ درصد است.
فتح الله صابرپور، تعداد دشت های استان را ۱۶ دشت اعلام کرد و افزود: از این تعداد ۱۱ دشت تحت مطالعه و دارای شبکه های اندازه گیری سنجش سطح ایستابی است.
وی ادامه داد: از این ۱۱ دشت، هم اکنون هشت دشت به واسطه بیلان منفی و افت سطح ایستابی که دارای دو عامل طبیعی و انسانی بوده، ممنوعه اعلام شده است.
به گفته صابرپور ،خشکسالی های متوالی و استفاده بیش از حد مجاز توان سفره های آب زیرزمینی باعث تقلیل و کاهش ذخیره و پتانسیل آب زیرزمینی شده که طبق قانون برای جلوگیری از این روند، دشت های شهرکرد، کیار، سفیددشت، بروجن- فرادنبه، گندمان- بلداجی، خانمیرزا، لردگان و مالخلیفه در استان ممنوعه اعلام شده است.
سرپرست شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری با اشاره به راهکارهای مقابله با برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی، اظهار کرد: طبق ماده ۱۲ قانون توزیع عادلانه آب مکلف هستیم که وسایل اندازه گیری و کنتورهای هوشمند بر روی چاه های مجاز و منابع آبی نصب کنیم تا از این طریق مقدار آب استحصالی از چاه ها مشخص شود.
صابرپور، بستن چاه های غیرمجاز را از دیگر این راهکارها برشمرد و گفت: از طرف ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به وزارت نیرو تکلیف شده تا پایان سال جاری ۲۰۰ حلقه چاه در استان بسته شود که تاکنون ۲۰ حلقه بسته شده است.
وی، تعداد چاه های این استان را ۵ هزار و ۳۲ حلقه اعلام کرد و افزود: از این تعداد ۳ هزار و ۴۳۱ چاه دارای پروانه بهره برداری و یک هزار و ۶۰۱ حلقه دارای پروانه حفر و بعضا مجوز نصب منصوبات است.
صابرپور تصریح کرد: از تعداد چاه های دارای پروانه بهره برداری ۲ هزار و ۸۲۳ حلقه تامین کننده آب مورد نیاز بخش کشاورزی، ۳۸۷ حلقه تامین کننده آب بخش صنعت، ۱۴۶ حلقه تامین کننده آب شرب و بهداشت شهری و ۷۵ حلقه تامین کننده آب شرب و بهداشت روستایی است.
سرپرست شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری در ادامه از کاهش ۶ درصدی آب پشت سدهای استان خبر داد و گفت: هم اکنون چهار سد چغاخور، ناغان، سورک و چشمه زنه تحت مدیریت شرکت آب منطقه ای استان است که آب پشت این سدها سالانه در حدود ۲۵ درصد تبخیر می شود.
صابرپور، حجم آب پشت سد چغاخور در تیرماه امسال را ۲۱٫۰۳ میلیون مترمکعب اعلام کرد و گفت: این میزان در تیرماه سال گذشته ۲۲٫۷۱ میلیون مترمکعب بوده است.
وی افزود: حجم آب پشت سد ناغان نیز در حالی که در سال گذشته ۱٫۳۱ میلیون مترمکعب بوده اما در تیرماه امسال به ۱٫۰۷ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
صابرپور خاطرنشان کرد: حجم سد سورک به سبب کم آب شدن چشمه زاغی قابل توجه نیست و سد چشمه زنه با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد هنوز به بهره برداری کامل نرسیده و به طور متغیر دارای ظرفیت یک میلیون مترمکعب آب است و عملیات اجرایی سدهای باباحیدر و گهرو نیز هنوز به اتمام نرسیده است.
وی،با اشاره به سد کارون ۴ در استان، یادآور شد: این سد در محدوده استان قرار دارد اما مدیریت آن بر عهده شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران است که دارای حجم اسمی ۲ میلیارد مترمکعب آب است.
صابرپور، بر مصرف بهینه آب در استان تاکید کرد و گفت: بحران آب در استان جدی است از این رو می طلبد تا مردم نسبت به مصرف این مایه حیات دقت بیشتری داشته باشند.
یک کارشناس مسائل آب در چهارمحال و بختیاری نیز گفت: تغییر اقلیم، تغییر الگوی بارش ها از برف به باران و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی، زنگ خطر بحران کم آبی را در استان به صدا درآورده است.
سید هاشم فاطمی، مدیریت مصرف را مهمترین راهکار جلوگیری از بحران آب در استان دانست و تصریح کرد: اگر میزان برداشت از آب های زیرزمینی در حدود ۳۰ درصد کاهش یابد، امکان احیای آبخوان های استان وجود دارد.
وی با بیان اینکه ۹۰ درصد از ذخایر آبهای زیرزمینی استان در بخش کشاورزی به مصرف می رسد، اظهار کرد: بر اساس آمارهای موجود، ۶۰ درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی به سبب بی توجهی به سیستم های آبیاری نوین و حدود ۲۵ درصد از محصولات تولیدی به دلیل بسته بندی نامناسب از مزرعه تا منزل مصرف کننده هدر می رود از همین رو چنانچه در تولید و توزیع محصولات کشاورزی درست عمل شود بیش از ۵۰ درصد آب مصرفی در این بخش صرفه جویی می شود.
این کارشناس مسائل آب استان خاطرنشان کرد: با توجه به بهره برداری های موجود، منابع آبی استان به شدت کاهش یافته و این یک تهدید جدی برای استان به شمار می رود و تنها با مصرف و مدیریت صحیح می توان از این روند جلوگیری کرد.
اما همانطور که گفته شد چهارمحال و بختیاری سرچشمه دو رودخانه کارون و زاینده رود و سرچشمه بخشی از رودخانه دز است از همین رو کاهش منابع آبی نه تنها این استان را با مشکلات بسیاری درگیر کرده بلکه به طور مستقیم ۲ استان اصفهان و خوزستان را نیز با تنش آبی مواجه می کند.
به گفته مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری میانگین بارندگی استان در سال زراعی جاری ۴۹۸ میلیمتر است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۱۶ درصدی مواجه است.
مهرداد قطره سامانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: میانگین بارندگی سال زراعی ۹۴ در استان ۵۹۰ میلیمتر بوده که روند کاهش بارندگی در استان نشان دهنده این است که در ماه های باقی مانده از سال زراعی جاری نمی توان انتظار جبران این کمبود ۱۶ درصدی را داشت.
وی تصریح کرد: این کاهش بارندگی ضمن تشدید خشکسالی در استان در کاهش آبدهی رودخانه های زاینده رود و کارون اثر مستقیمی دارد و استانهای اصفهان و خوزستان را با تنش آبی مواجه می کند.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با تاکید بر مدیریت مصرف بهینه آب در استان، خاطرنشان کرد: امید است تا مردم استان با صرفه جویی در مصرف آب قدر این مایه حیات را بیش از پیش بدانند و با پرهیز از مصارف غیرضرور از وقوع بحران آب در استان پیشگیری کنند.